بزرگنمايي:

مازندران آنلاین - یک محقق و پژوهشگر مازندرانی گفت: فرهنگ مازندرانی در حال به فراموشی سپرده شدن است.
  مازندران سرشار از آداب و رسوم و فرهنگی بوده که شاید بخش اعظم آن به فراموشی سپرده شده است، آن چه در حال حاضر به دست ما رسیده، حاصل تلاش شبانه روزی محققان و پژوهشگرانی است که در این راه سال ها تلاش کرده اند و توانستند فرهنگ شفاهی را از بزرگان و نسل های گذشته به رشته تحریر درآورده و یا انتقال دهند.
مومن توپا ابراهیمی اهل شهرستان چالوس بخش کوهستان در مرزن آباد از جمله محققان و پژوهشگرانی است که سال ها عمر خود را صرف نوشتن و انتقال فرهنگ و آداب رسوم مازندران به نسل حاضر و آینده کرده اما آن گونه که باید و شاید برای چاپ آثار فاخر خود به لحاظ مالی حمایت نشده است.
ابراهیمی متولد هشت آبان 1337 در روستای الیت یکی از روستاهای کوهستانی بخش مرزن آباد چالوس است مدتی را با پدر و مادر خود در روستای الیت زندگی کرد و سپس برای گذراندن دوران مدرسه به منزل خواهر خود در بخش جلگه ای چالوس یعنی روستای زوات که تنها روستای دارای مدرسه ابتدایی در ان منطقه بود رهسپار شد.
توپا تا پایان دوران دبیرستان در منزل خواهر خود به سر برد و بعد برای ادامه تحصیل در رشته زبان و ادبیات فارسی رهسپار یکی از شهرها شد و در این رشته تحصیلات خود را به پایان رساند.
وی دارای سه فرزند دو پسر و یک دختر است که دو پسرش آرمین و آرش به عنوان عکاس و مستند ساز در بسیاری از کارها همراه پدر بوده اند.
این محقق و پژوهشگر از همان دوران جوانی به جمع آوری فرهنگ شفاهی علاقمند شد و با نشستن پای صحبت بزرگترها نسبت به جمع آوری اطلاعات از جمله اداب و سنن گذشته اقدام کرد.
*استان مازندران از دوران باستان دارای تقویم و گاهشمار بوده است
ابراهیمی در خصوص نخستین آثار پژوهشی و تحقیقاتی خود گفت: اولین کتابی که روی آن پرداختم در قالب ضرب المثل ها و زبانزدهای مازندرانی بود که با همکاری 12 نویسنده برجسته مازندرانی از شرق تا غرب مازندران نوشته شد.
وی افزود: نویسندگانی چون اسداله عمادی، محمود جودادیان و برادران مهجوریان در دهه 70 با این مجموعه همکاری داشتند و امسال با کمک همان 12 نفر و با سرمایه فرهنگ خانه ساری تکمیل شد و در حال حاضر نیز این کتاب با عنوان فرهنگ ضرب المثل های تبری در 760 صفحه به چاپ رسید.
وی با معرفی کَلِ پِکَل (من و کَل در پی هم ) به عنوان دومین کتاب خود اظهار کرد:این کتاب که دارای چهار داستان است دارای موسیقی درونی است و هر دو واژه آن تبری است.
این محقق و پژوهشگر مازندرانی در ادامه با بیان اینکه این استان از قدیم و از دوران باستان دارای تقویم و گاهشمار بوده است و در دوران ساسانیان دوبار مورد اصلاح قرار گرفت افزود: این تقویم یک بار در زمان اردشیر ساسانی و بار دیگر در زمان فیروز ساسانی اصلاح شد ومردم گیلان و مازندران از این تقویم شفاهی پیروی می کردند .
ابراهیمی تصریح کرد: علت اینکه این تقویم از تقویم شمسی و قمری جدا ماند این بود که در این قسمت حکومت به عهده اسپهبدان بود و تا حدودی فرهنگ باستانی را حفظ کردند و این تقویم به صورت شفاهی در ذهن ماند و از پدران ما به ارث رسید،متاسفانه با انقراض آن نسل این تقویم نیز تا حدودی منقرض شد.
وی با اشاره به اینکه پیروی از این تقویم نشان دهنده این نیست که از تقویم شمسی پیروی نمی کردند خاطر نشان کرد:تنها دلیل توجه به گاهشماری تبری این بوده که به نسل فعلی نشان داده شود که چنین تقویمی بوده و نباید به فراموشی سپرده شود و به همین دلیل انتشار و چاپ نخستین سالنامه تبری کلارستاقی را انجام دادم تا نسل جوان و میانسال با مفاهیم و اسامی گذشته در تقویم بوده آشنا شوند.
محقق و پژوهشگر مازندرانی با بیان اینکه در سال دوم "گاهشماری تبری کلارستاقی" را در تکمیل برخی مطالب جا مانده سال قبل از آن به چاپ رساندم افزود: گاهشمار سوم نیز در سال 96 با نام "گاهشماری در فرهنگ تبری کلارستاقی" به عنوان آخرین شماره در این موضوع به چاپ رساندم این تقویم فرهنگ شفاهی مردم در ارتباط با مفاهیم روزشناسی ، سال شناسی و زمان شناسی را به حد لازم راضی می‌کند.
ابراهیمی با بیان اینکه در حال حاضر با دانشنامه مازندران کار می کنم اضافه کرد: تاکنون چند داستان کوتاه در فضای مجازی انتشار دادم که مخاطبان زیادی نیز داشته است.
*حمایت دستگاه ها از پژوهشگران و محققان ناکافی است
وی حمایت دستگاه ها از پژوهشگران و محققان ناکافی دانست و گفت: به سفارش بخشداری مرزن آباد کتابی را در طول یک سال با نام "فرهنگ آبادی های مرزن آباد آماده چاپ کردم که شامل اطلاعات ناشناخته بسیار فراگیر در خصوص همه روستاهای و آبادی های مرزن آباد در 600 صفحه است و در حال حاضر نیز در دست ناشر است اما به دلیل عدم تامین منابع مالی به چاپ نرسیده است.
این محقق و پژوهشگر مازندرانی تاکید کرد: در راستای تکمیل اطلاعات تاریخ چالوس و مرزن آباد با دانشنامه مازندران همکاری و در این خصوص به صورت میدانی کار کردم.
ابراهیمی ادامه داد: واژه نامه تبری در پنج جلد حدود هفت سال قبل توسط فرهنگسرای مازندران انجام شد و قرار بود که 10 جلدی شود اما منطقه چالوس و کلارستاق مغفول ماند و به همین دلیل هشت هزار واژه جامانده را آماده کردم تا در واژه نامه تبری مورد استفاده قرار گیرد.
وی با بیان اینکه محقق و پژوهشگر برای چاپ آثار خود نیازمند تامین منابع مالی است افزود: همه عمر 40 ساله مفید من صرف پژوهش و حضور در میان مردم و جمع آوری فرهنگ شفاهی آنان شد و برای چاپ دانشنامه مردم کلارستاق حدود سه چهار هزار صفحه آماده کردم اما به دلیلی نداشتن هزینه چاپ همچنان به همان حالت باقی مانده است و به تدوین نیز نرسیده است.
این محقق و پژوهشگر مازندرانی برگزاری چندین همایش در روستای الیت در راستای فرهنگ شفاهی، دو همایش در مرزن آباد و چالوس، 114 قسمت اجرای برنامه با رادیو فرهنگ و چند برنامه با سیمای مازندران و 150 مقاله تحقیقی را از جمله دیگر فعالیت های خود عنوان کرد.
*فرهنگ مازندرانی در حال به فراموشی سپرده شدن است
ابراهیمی با ابراز تاسف از اینکه فرهنگ مازندرانی در حال به فراموشی سپرده شدن است اظهار کرد: این موضوع بسیار باعث تاسف است که در مازندران بسیاری از جوانان فرهنگ این خطه را نمی شناسند زیرا شاهنامه را نمی شناسند و اگر تاریخ تبری و شاهنامه شناخته شود مازندران نیز شناخته شده می شود.
وی افزود: خوشبختانه طی 40 سال اخیر پژوهشگران مازندران در این زمینه دغدغه داشتند و کتاب های خوبی را در زمینه ضرب المثل ها، واژگان پدید آوردند که می تواند اطلاعات خوبی را به جوانان دهد و اگر نتیجه کار پژوهندگان که به صورت کتاب است به کتابخانه شخصی اشخاص راه یابد می تواند در شناساندن فرهنگ شفاهی تاثیر گذار باشد.
*فرهنگ شفاهی برای انتقال دارای سرعتی کند است
این محقق و پژوهشگر مازندرانی در پاسخ به این پرسش که در فرهنگ بومی مازندران چه کاستی هایی وجود دارد تصریح کرد: فرهنگ شفاهی برای انتقال دارای سرعتی کند است و متاسفانه این موضوع توسط نسل جدید و فرهیخته پس زده می شود بنابراین نیاز است فرهنگ شفاهی به فرهنگ مکتوب تبدیل شود.
ابراهیمی گفت: فرهنگ شفاهی تنها سپر ما در مقابل شبیخون فرهنگی است و متولیان امر باید هر چه سریعتر بودجه ای را برای مکتوب کردن فرهنگ شفاهی تخصیص دهند.