بزرگنمايي:

پیام مازند- شرکت تولیدی "حوله بافی ملی ایران" که در آغاز دهه 50 در تنکابن تاسیس شده بود و تا سال 1392 فعالیت داشت، پس از تخریب 100 درصدی در برف سنگین همان سال، برای همیشه تعطیل و تجهیزات آن زیر آوار برف نابود شد و دیگر رمقی برای راه اندازی مجدد نداشت.

  شهرستان تنکابن با توجه به قدمت، وسعت و اهمیتش در گذشته و نیز موقعیت و شرایط ویژه ‎ ای که به عنوان یک مرکز تجاری و بازرگانی در منطقه شمال داشت، خاستگاه ایجاد و ساخت مراکز مختلف اقتصادی، تجاری و نیز کارخانجات و صنایع تولیدی متعددی بود که تقریباً تمام این صنایع و مراکز تولیدی امروز به دلیل عدم حمایت مورد نیاز از بین رفته و اثری از آنان باقی نمانده است که از این میان می توان به بارزترین آنها یعنی شرکت خزرخز اشاره کرد که آوازه‌ صادرات آن در کشور پیچیده بود.

اما شاید یکی از مهجورترین و مظلوم ‎ ترین کارخانجات تولیدی شهرستان تنکابن که هرگز به اندازه نام و اعتبار و جایگاهش شناخته و مورد توجه قرار نگرفت، شرکت تولیدی «حوله بافی ملی ایران» بود که سال ‎ ها به عنوان اولین و تنها کارخانه حوله بافی در شمال کشور محسوب می ‎ شد.

این کارخانه در آغاز دهه 50 و از سوی برادران مذهبی ایجاد شد و ابتدا با 6 دستگاه مکانیکی آلمانی آغاز به تولید حوله نخی کرد که بعدها با اضافه شدن 11 دستگاه روسی به مجموعه ماشین ‎ آلات آن، تبدیل به یکی از مهم‌ترین و بزرگترین تولیدکنندگان حوله در کشور شد و محصولات خود را با توجه به کیفیت مطلوب حتی به خارج از کشور نیز صادر و عرضه می ‎ کرد.

این کارخانه که در مساحتی به وسعت 5 هزار مترمربع احداث و به بهره برداری رسید یکی از بزرگترین مجموعه های تولیدی شمال کشور محسوب می شد که توانسته بود با اشتغالزایی و تولید کالای باکیفیت ایرانی سال ها پیش شعار امسال را عملیاتی کند.

اما امروز این کارخانه به صورت 100 درصد تخریب شده و این فرصت بسیار بزرگ برای کشور و مازندران از دست رفت.

کمال جمشیدی زنجانی رئیس هیئت مدیره حوله بافی ملی ایران ضمن توضیح در مورد فعالیت این کارخانۀ بزرگ تولید حوله در کشور، گفت: این شرکت در سال ‎ های پیش از انقلاب با ظرفیت تولید سالانه 4 تن حوله نخی باکیفیت در سال، برای 40 نفر ایجاد شغل می کرد و بزرگترین و معروف‌ترین کارخانه حوله بافی در شمال کشور، از گرگان تا گیلان بود که محصولات با کیفیت آن به کشورهای آلمان و انگلیس نیز صادر می ‎ شد.

وی با اشاره به فعالیت مداوم و بی وقفه این شرکت در ‎ های دهه 60 و 70، خاطرنشان کرد: پس از انقلاب و با آغاز جنگ تحمیلی نیز شرکت حوله بافی ملّی ایران براساس قرارداد با ارتش و سپاه، تمام احتیاج‌های نیروهای نظامی کشور در این زمینه را تامین می‌کرد.

تعطیلی موقت!

رئیس هیئت مدیره حوله بافی ملی ایران آغاز دهه 80 را مصادف با دوران رکود تولید شرکت به دلیل اختلاف‌های اعضای هیئت مدیره و کاهش نقدینگی قلمداد و خاطرنشان کرد: به دلیل مشکلات موجود و نیز فرسودگی دستگاه ها تصمیم بر آن شد که کارخانه در سال 84 به شکل موقت تعطیل شود.

جمشیدی درباره راه ‎ اندازی مجدد و خرید تجهیزات و ماشین ‎ آلات جدید شرکت حوله بافی ملی ایران، اظهار کرد: برای انجام این کار بخشی از هزینه با دریافت تسهیلات از بانک ملی ایران به میزان 800 میلیون تومان محقق شد که در یک پروسه زمانی طولانی مدت با پشت سر گذاشتن مراحل انتقال دستگاه‌ها و ماشین ‎ آلات پیشرفته نساجی از کشور ایتالیا که لزوما باید از ترکیه وارد می‌شد و همچنین نصب و راه اندازی آنها سرانجام کارخانه در سال 90 مجددا آغاز به کار کرد.

تولید سالانه 800 تن حوله

وی با اشاره به اینکه شرایط کارخانه و ظرفیت تولید آن با دستگاه‏ها و تجهیزات جدید بسیار متفاوت از گذشته بود، تاکید کرد: با خرید دستگاه ‎ های ایتالیایی نساجی مدل 2009 و نیز افزایش سوله تولید، ظرفیت تولید را به 800 تن در سال رساندیم و کارخانه در حال بازگشت به شرایط مطلوب بود که متأسفانه در برف سنگین بهمن ماه سال 92 تمام سوله و تجهیزات آن تخریب شد و کارشناسان اداره صنعت، معدن و تجارت، برآورد خسارت آن را 100 درصد عنوان کردند.

جمشیدی با ابراز تاسف از اینکه پس از برف دیگر هیچ فرد، نهاد و گروهی سراغی از این شرکت مهم تولیدی کشور نگرفت، افزود: تنها بانک ملی ایران با تقاضای استمهال تسهیلات به مدت سه سال موافقت کرد که این زمان نیز در مهر ماه سال جاری به پایان خواهد رسید، اما هنوز آواربرداری از کارخانه و سوله تولید آن انجام نشده است.

دریافت مالیات از کارخانه تعطیل!

رئیس هیئت مدیره شرکت تولیدی حوله بافی ملی ایران با اشاره به تعداد و ارزش تجهیزات و دستگاه ‎ های خط تولید این کارخانه، گفت: 8 دستگاه بزرگ تولید و بافت حوله در کارخانه وجود دارد که آن زمان با مبلغ 2 میلیون یورو خریداری شد.

وی افزود: هر یک از این دستگاه ‎ ها 24 تن وزن داشته و پایه ‎ های قطور آن از فولاد ساخته شده است، علاوه بر این، دستگاه‌های چله‏پیچ، ماشینِ تراش، تجهیزات رنگ ‎ آمیزی، دستگاه بسته ‎ بندی اتوماتیک حوله، چندین دستگاه چرخ خیاطی صنعتی و بسیاری از تجهیزات دیگر این کارخانه در برف آسیب دیده و امروز کسی در فکر کمک به تولیدکننده و حمایت از آن برای احیای کارخانه نیست.

جمشیدی با استناد به نامه اداره صنعت، معدن و تجارت تنکابن خطاب به رئیس اداره دارایی شهرستان تنکابن، اظهار کرد:د ر این نامه که در سال 93 ارسال شده، مبلغ 85 میلیارد ریال برآورد خسارت برای این شرکت در نظر گرفته که با این وجود، اداره دارایی به دنبال دریافت مالیات از یک کارخانه تعطیل شده است.

1.5 میلیارد تا احیای یک برند ملی

وی به تلاش ‎ های مستمر هیئت مدیره جهت راه ‎ اندازی مجدد کارخانه اشاره و تصریح کرد: پس از برف تمام تلاش های ما برای دریافت تسهیلات یک میلیارد تومانی بی نتیجه ماند و هیچ بانک و موسسه ای حاضر به همکاری نشد؛ این در شرایطی رقم خورد که تنها مبلغ یک میلیارد و نیم کافی بود تا بتوانیم این تولید ملی را دوباره احیا و بازسازی کنیم.

تسهیلات 22 درصدی؟!

عضو هیئت مدیره کارخانه حوله بافی ملی ایران با اشاره به اینکه با تلاش بسیار سرانجام ستاد بحران، پرداخت تسهیلات توسط بانک ملی را مصوب کرد، گفت: بانک ملی با تسهیلات سه میلیارد و پانصد میلیون تومانی با بهره 22 درصد و به شرط تسویه وام قبلی موافقت کرد، اما این یعنی عملاً پاسخ بانک به درخواست شرکت منفی بود در نتیجه با توجه به حجم بالای خسارت نتوانستیم کاری در جهت احیای این کارخانه انجام دهیم و این در حالی بود که هم اداره دارایی و هم شهرداری تنکابن در این مدت عوارض و مالیات خود را از ما طلب می کردند.

دانش آموزانی که برای بازدید می آمدند و امروز هیچ!

حبیب حق‌جو از کارگران اصلی و قدیمی کارخانه حوله بافی ملی ایران که از دی ماه سال 53 در این شرکت حضور داشت اظهار کرد: کیفیت حوله این شرکت بی ‎ نظیر بود و از اصفهان، رشت، تبریز و سایر شهرهای بزرگ کشور خریدار داشت.

حق ‎ جو با یادآوری و مرور خاطرات گذشته و زمان فعالیت کارخانه، خاطرنشان کرد: زمانی که کارخانه «خزرخز» تعطیل شده بود، چند خیاط این شرکت به کارخانه ما آمده و تعدادی از آنها نیز مشغول به کار شدند؛ همچنین خاطرم هست که در زمان جنگ و حتی تا سال ‎ های دهه 70 دانش ‎ آموزان را از مدارس برای درس حرفه ‎ وفن و نیز از هنرستان جهت بازدید به کارخانه می‏آوردند و شور و حال خاص و بی نظیری ایجاد می ‎ شد.

و برای همیشه خاموش!

  بازدید از کارخانه و دیدن صحنه ‎ های تکان دهندۀ ویرانی و آوار موجود که روی تمام دستگاه ‎ های خط تولید همچنان باقی است، دیدن حوله ‎ های پوسیده و خراب شده که در دستگاه ‎ ها باقی مانده ‎ اند و نیز کلاف ‎ های متعدد نخ که روی زمین ریخته شده و علاوه بر آن سقفی که فرو ریخته، چنان تاسف ‎ بار و اندوهناک است که قدرت سخن گفتن را از انسان می‌گیرد.

پرسش این است که در تمام این پنج سالی که این شرکت بزرگ تولیدی تعطیل و تخریب شده، چطور هیچ فردی و نهادی به خود اجازه ورود به این کارخانه مخروبه برای پیگیری موضوع را نداده است.

این سرنوشت شرکت تولیدی حوله بافی ملی ایران بود که با بیش از 4 دهه فعالیت در نهایت در سال 92 و با بارش سنگین برف برای همیشه زیر آوار مدفون و تعطیل شد، بدین ترتیب چراغ تولید شرکتی خاموش شد که در آغاز و برای سالیان متمادی، بزرگترین شرکت تولید حوله در کشور محسوب شده و حتی تا پیش از تعطیلی دائم نیز، از کارخانه‌های بزرگ حوله کشور به حساب می ‏آمد.