بزرگنمايي:

پیام مازند - ساری- انجمن اولیا و مربیان به عنوان رابط بین خانه و مدرسه جهت وحدت رویه در فرایند تربیتی و آموزشی دانش آموزان دارای ظرفیت های زیاد و متعددی است که به دلیل عدم اطلاع خانواده ها از یک سو و بهره گیری کلیشه ای مسئولان از آن مغفول و در حد جلب حمایت های مالی متوقف مانده است.
به گزارش خبرنگار ایرنا، انجمن اولیا و مربیان قدیمی ترین و مردمی ترین نهاد مشارکتی در آموزش و پرورش و هیاتی منتخب از اولیای دانش‌آموزان و مربیان مدرسه است که با تفاهم و صمیمیت به منظور تقویت همکاری و مشارکت اولیای دانش‌آموزان، کمک به ارتقای کیفیت فعالیت‌های آموزش و پرورش و گسترش ارتباط خانه و مدرسه، بر پایه مقررات و ضوابط انجام وظیفه می کند.
تاریخچه انجمن اولیا و مربیان به بیش از 70 پیش به الگویی که از فرانسه گرفته شده بود بازمی گردد. انجمنی که برای نخستین بار با نام انجمن خانه و مدرسه در سال 1326 در ایران به وجود آمد و بعدها در مهرماه 1346 به نام انجمن ملی اولیا و مربیان تغییر نام داد و امروز هم با عنوان انجمن اولیا و مربیان شناخته می شود.
با نگاهی به تاریخچه انجم اولیا و مربیان ، می توان نتیجه گرفت که قدمت این نهاد مشورتی حتی بیشتر از بسیاری از شوراهای مشورتی و انجمن هایی است که امروز در جامعه مورد توجه ویژه قرار دارند و نقش آفرینی می کنند در حالی که نه گستره فعالیت و نفوذ آنها به انجمن اولیا و مربیان می رسد و نه می توانند در صورت موفقیت اثرگذاری فراگیری داشته باشند.
تغییری که در انجمن اولیا و مربیان بعد از پیروزی انقلاب اسلامی صورت گرفت این بود که در سال 1358 شورای انقلاب با تصویب یک ماده واحده کارکنان انجمن ملی اولیا و مربیان را مشمول قانون استخدام کشوری کرد و سازمان انجمن اولیا و مربیان به طور مستقل و به سرپرستی قائم مقام وزیر آموزش و پرورش پایه ریزی شد. اساسنامه انجمن اولیا و مربیان نیز در سال 1367 به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسید و بر همین اساس 24 تا 30 مهر ماه هر سال به عنوان هفته اولیا و مربیان نامگذاری شده است.
اعضای انجمن اولیا و مربیان که منتخبی از پدران و مادران دانش آموزان و معلمان هستند که با هدف هماهنگی و همسویی تربیتی و آموزشی خانه و مدرسه شکل گرفتند و وظیفه آنها تامین مشارکت فکری، فرهنگی، عاطفی و آموزشی با مدرسه، ارائه پیشنهادهای لازم به مدیر مدرسه، همکاری و مشارکت با مدیر مدرسه در اجرای فعالیت های پرورشی، تهیه برنامه بهداشتی و پزشکی با مشاوره افراد آگاه و کمک به مراقبان بهداشت و نظارت بر اجرای آن در مدرسه است.
** کسب پول و دیگر هیچ
با وجود تعیین و تعریف وظایف متعدد و اثرگذار برای انجمن اولیا و مربیان، اما در دو - سه دهه اخیر عملکرد این انجمن ها به گونه ای تغییر یافته که وقتی صحبت از انجمن اولیا و مربیان در مدارس می شود ناخودآگاه ذهن والدین دانش آموزان به سمت کمک های مالی به مدارس سوق پیدا می کند و کمتر فرصتی برای پرداختن به مسائل دانش آموزان در این جلسات رخ می دهد به همین دلیل والدین نیز تمایلی برای حضور در این جلسات ندارند.
وضعیت به گونه ای شده است که به اعتراف مسئولان آموزش و پرورش و مدیران مدارس، استقبال والدین برای شرکت در انتخابات انجمن اولیا و مربیان هر سال کم رنگ تر می شود و مهم تر از همه آن که کمتر کسی به صورت داوطلبانه برای عضویت در این انجمن اعلام آمادگی می کند و گاهی اعضا حسب اصرار مدیر یا معلمان مدرسه و محض رفع تکلیف نامزد عضویت انجمن می شوند با این نگاه که اطمینان دارند پس از انتخابات قرار نیست هیچ اتفاق جدیدی در مدرسه رخ دهد و در نتیجه عضویت در انجمن را تنها نوعی انجام وظیفه " فرمالیته " در نظام آموزشی تلقی می کنند.
ناهید اسدی، مادر دانش آموز دوم ابتدایی از شهرستان ساری می گوید که در 2 سالی که فرزندش به مدرسه می رود تاکنون در جلسات انتخاب انجمن اولیا و مربیان شرکت نکرده است.
وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار ایرنا که پس چگونه برای تربیت فرزندش با مدرسه همکاری می کند و در جریان مسایل آموزشی و پرورشی مدرسه قرار می گیرد، پاسخ داد: سالانه در سه تا چهار جلسات مدرسه که دعوتنامه برای ما ارسال می شود شرکت می کنم ولی تاکنون هیچگاه در جلسات انجمن حضور نیافتم و در انتخابات کاندید نشده ام.
او ادامه داد: معمولا در جلسات انجمن مشکلات شخصی بچه ها در زمینه درسی گاهی مطرح می شود، اما بیشتر دعوت ها به خاطر کمک های مالی به مدرسه است که چون مدیران مدارس خود ممنوعیت دارند در این جهت از انجمن استفاده می کنند.
اسدی گفت: بسیاری از دوستان و اقوامم نیز در جلسات انجمن اولیای مدارس فرزندانشان شرکت نمی کنند چون هر بار از آنها کمک های مالی تقاضا می شود.
نکته جالب این که این مادر دانش آموز ساروی هم مانند بسیاری دیگر از اوالدین از وظایف تعریف شده انجمن اظهار بی اطلاعی کرد و در باره این که چرا اطلاعاتی در این زمینه ندارد ، توضیح داد: وقتی که با چیزی سر و کار ندارم طبیعی است که اطلاعاتی نداشته باشم و از دوستان و آشنایانی هم که فرزند مدرسه ای بزرگ تر دارند شنیدم که انجمن بیشتر دنبال رفع مشکل مالی مدرسه و تعمیر خرابی ها و از این دست کارهاست.
یکی دیگر از اولیای دانش آموزان مازندرانی نیز در این خصوص گفت: اگر چه هر سال در جلسات انجمن اولیا و مربیان مدرسه فرزندم به طور فعال شرکت و پیشنهادهای مختلفی ارائه می کنم اما همیشه نظر اعضای این انجمن در اولویت قرار دارد و به صحبت های والدین توجه چندانی نمی شود.
ˈرضا محمدی افزود: بیشتر جلسه های انجمن اولیا و مربیان خروجی مناسبی ندارد و هدف از برگزاری آن، انجام وظیفه و به امضا رساندن صورتجلسه است و به نظرم در همین سطح هم برای مدیران مدارس خوشایندتر است.
مصطفی رنجبر که سال تحصیلی گذشته در مدرسه فرزندش عضو انجمن اولیا و مربیان بود، به ایرنا گفت: انجمن اولیا و مربیان هنوز جایگاه واقعی خود را در مدارس نیافته و با مشکلات و کمبودهای متعددی مواجه است.
وی افزود: مسئولان مدرسه باید در باره انجمن اولیا و مربیان بیشتر اطلاع رسانی کنند و نظر تمام والدین را جویا شوند و به نفع مدرسه و دانش آموزان و کل کشور و نظام آموزشی است که هر چه بیشتر والدین دانش آموزان در تعلیم و تربیت فرزندانشان دخیل شوند.
این شهروند مازندرانی توضیح داد: به نظرم اگر والدین در باره اثرگذاری انجمن اولیا و مربیان بیشتر بدانند و مطلع شوند که از طریق این انجمن حتی می توانند با مدیران و معلمان کم کار و خاطی و بی اعتنا نسبت به مسایل تربیتی برخورد کنند و قادرند در برنامه ریزی درسی فرزندانشان هم اثرگذار باشند، انتخابات و عضویت در آن را جدی می گیرند و رقابت شدیدی رخ خواهد داد.
وی افزود: واقعیت این است که در شرایط کنونی انجمن تنها یک نوع رفع تکلیف برای مدرسه و خانواده هاست و عمدتا هم مدیران مدرس مایلند افرادی عضو و انتخاب شوند که دارای تمکن مالی خوبی هستند و یا دارای نفوذ در نهادها و ارگان ها باشند تا بتوانند کمک مالی برای مدرسه بگیرند و سفارش مدرسه را به مدیران بالادستی داشته باشند.
این پدر دانش آموز دبیرستانی در باره این که چرا خودش عضو انجمن نمی شود، گفت : اتفاقا همواره در چند سال گذشته عضو شدم و در جمع انجمن بودم ولی واقعیت این است که عضویت من تنها به خاطر این بوده که تعداد اعضا به حد نصاب برسند و مدرسه فرزندم که پنج عضو انجمن داشت من هم انتخاب شدم تا کامل شود و حتی رای گیری هم انجام نشد و این روند سال های بعد تکرار شد.
وی افزود: واقعیت این است که انتخاب من در سال های بعد به این خاطر بوده که در جمع انجمن ساکت بودم و مخالفتی با برنامه های مدیر یا رییس انجمن نمی کردم چون اصولا انجمن را رییس و مدیر مدرسه می گردانند و بقیه تنها برای مشروعیت دادن به تصمیمات آنها حضور دارند.
** عضویت 10درصدی والدین در انجمن
رییس اداره انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش مازندران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: سال گذشته فقط 10 درصد از والدین 530 هزار دانش آموز استان مازندران در انجمن اولیا و مربیان عضو بودند.
محسن یزدانیان افزود: سال قبل 34 هزار و 418 نفر از اولیای دانش آموزان مازندران در انجمن اولیا و مربیان مدارس استان عضو شدند .
وی انجمن اولیا و مربیان مدرسه را حلقه ارتباطی خانه و مدرسه عنوان کرد و گفت که از سه هزار و 869 باب مدرسه استان (به استثنای بزرگسالان) تنها 41 مدرسه شهری و 76 مدرسه در روستاها به دلیل حضور کمتر از 10 دانش آموز فاقد انجمن اولیا و مربیان است و باقی آنها دارای انجمن اولیا و مربیان هستند اما از سوی خانواده ها استقبال نمی شود.
رییس اداره انجمن اولیا و مربیان مازندران افزود: آموزش خانواده ها به لحاظ کمک کار بودن در خانه جهت رفع چالش ها و آسیب هایی که بچه ها درگیر آن هستند و تشکیل دوره های آموزشی عمومی و جلسات تخصصی از جمله اقدامات شاخص انجمن اولیا و مربیان در طول دوره سال تحصیلی است تا والدین نسبت به حقوق و وظایف خود نسبت به مدرسه و تحصیل فرزندانشان بیشتر آگاه شوند.
یزدانیان گفت : در این راستا طی سال گذشته 6هزار و 160 ساعت دوره آموزشی خانواده برگزار شد که در این دوره ها بیش از 470 هزار نفر از والدین آموزش های کمک به فرزند را فرا گرفتند.
** آیین نامه، پاشنه آشیل
یک روانشناس و مسئول مشاوره یکی از مدارس مازندران در باره ارتباط کم اولیا با مدارس در بستر انجمن اولیا و مربیان گفت: عدم دریافت آیین نامه منسجم انجمن و بی اطلاعی اعضا از وظایف و کاربردهای آن از ضعف های اساسی انجمن هاست.
سمانه نائیجیان به مشکلات انجمن اشاره کرد و افزود: نگاه مالی و پرداختی به انجمن اولیا و مربیان توسط مسئولان مدرسه و والدین یکی از ضعف اصلی ارتباط خانواده و مدرسه است که این ارتباط را مخدوش کرده است.
وی ادامه داد: معرفی نشدن اعضای انجمن به معلمان مدرسه، نبود همکاری و تفاهم نامه لازم بین اعضای انجمن و مدیر مدرسه، استفاده صرف از اعضای انجمن جهت صورتحساب ها از جمله این مشکلات است .
این مشاور مدرسه عدم آگاهی اعضای انجمن از مشکلات موجود مدرسه ، عدم حضور بموقع در جلسات انجمن و مشخص نبودن میزان کمک های مالی و هزینه ها و تشریفاتی بودن جلسات انجمن را نیز از دیگر مشکلات شاخص عنوان کرد.
نائیجیان به بیان راهکارهای برون رفت از این مشکلات پرداخت و گفت: برخورداری نمایندگان از اطلاعات پایه ای مدرسه، داشتن دستور جلسه و مبنا قرار دادن رابطه مدیر و مربیان با پدران و مادران برای تشکیل انجمن، استفاده از توانایی خانواده ها و تهیه بانک اطلاعاتی از جمله راهکارهای پیشنهادی است.
وی افزود: دعوت ماهیانه اعضای انجمن، اهمیت دادن به اعضا با دعوتنامه های رسمی ، پذیرش شایسته اعضا ، مشورت و همفکری مستمر از دیگر راهکارها برای برون رفت از مشکلات است.
این بانوی مشاور همچنین برگزاری کلاس های آگاهی سازی والدین از شرح وظایف ، ظرفیت ، توان و تاثیر گذاری انجمن اولیا مربیان را نیز از مهم ترین راهکارهایی دانست که می تواند انجمن اولیا و مربیان را تقویت کند.
بدون شک دانش آموزان سرمایه های کشور محسوب می شوند که در مکانی به نام مدرسه تحت آموزش و پرورش قرار می گیرند تا علاوه بر این که استعدادهای آن ها پرورش یابد و شکوفا شود در تمام ابعاد نیز تربیت شوند تا در آینده امور کشور را در دست گیرند.
والدین دانش آموزان که صاحبان اصلی این سرمایه ها هستند باید در امور آموزشی و پرورشی فرزندان خود حق اظهار نظر، دخالت و مشارکت داشته باشند و ایجاد و حضور تاثیر گذار والدین در انجمن اولیا و مربیان مدارس این امکان را برای آن ها فراهم می کند.
7335/1654