بزرگنمايي:

زمستان در همه جا خبر از خواب طبيعت و حيوانات دارد، اما ميانكاله موقعيتش متفاوت است، اينجا در زمستان تازه زندگي براي پرندگاني مهاجر آغاز مي شود.

سالانه بين 500 تا يک ميليون و 200 هزار قطعه پرنده به ميانکاله سفر مي کنند و از اينرو، اين جزيره در همه ايام، مامني مناسب براي آنان و طبيعتي چشم نواز براي گردشگران است.

يكي از ويژگي‌هاي مهم ميانكاله، كه آن را به يكي از مهمترين مقاصد گردشگري تبديل مي كند وجود زيستگاههاي متنوع جانوري و گياهي و وجود هزاران پرنده در فصل هاي مختلف است كه از آن منطقه اي بكر براي  گردشگري مي سازد.

پرنده نگري از مسائلي است كه با توجه به گونه هاي مختلف پرندگان بايد مورد توجه قرار گيرد كه با گذشت سي و پنج سال از انقلاب اين مسئله اتفاق نيفتاده است.

ميانكاله تابلوي زيبا و هزار رنگي است كه خداوند در اختيار ما قرار داده و توجه به طبيعت بكر و زيستگاه بي نظيرش از دغدغه هاي همه است اما در اين بين ايجاد  اشتغال و گردشگري در اين منطقه وسيع از دغدغه هاي مردم منطقه و بوميان است كه بايد مورد توجه قرار گيرد كه علي رغم توانمندي ها و فرصت ها و ظرفيت هاي موجود در ميانكاله از اين موقعيت بدرستي بهره برداري نشده است.

پناهگاه حيات وحش ميانکاله با وسعت 68 هزار و 800 هکتار و با داشتن دو اکوسيستم آبي و خشکي شامل تالاب، خليج و شبه‌جزيره، يکي از مناطق حفاظت‌شده بين‌المللي و از مناطق 9 گانه ذخيره‌گاه زيست‌کره در ايران است.

ميانکاله سهمي از گردشگري ندارد

محمد كابلي يكي از بوميان منطقه با اشاره به وجود برخي از دامداران و شكارچيان غير بومي در منطقه گفت: متاسفانه ميانکاله با همه ظرفيت‌هاي بي‌نظيرش، هيچ سهمي در گردشگري و يا ايجاد اشتغال نخواهد شد.

وي گفت: بسياري از افراد غير بومي كه در منطقه به اشتغال مبادرت دارند و صيادي و شكار مي كنند از سالهاي بسيار دور بوده اند و متاسفانه به دليل وجود اين افراد، اكنون بوميان منطقه نمي توانند بدرستي از اين مواهب الهي دريا و اشتغال در دريا بهره مند شوند.

كابلي بيان داشت: متاسفانه وجود بندر، سرو صدا و آلودگي ناشي از آن، شكارچيان غير مجاز و مسائل ديگر نيز در برخي موارد موجب شده است كه در سالهاي اخير شاهد كم شدن پرندگان در ميانكاله باشيم كه بايد با كارهاي اصولي وارد شويم.

رضا اصغري يكي از شهروندان بهشهري كه دغدغه محيط زيست دارد  نيز در رابطه با واگذاري زمينهاي ميانكاله و جدا شدن آن از بهشهر و مازندران گفت: جاي بسي نگراني است كه اين روزها نيز همچون سالهاي گذشته زمزمه هاي جدايي ميانكاله از مازندران شنيده مي شود.

وي گفت: ميانكاله جزئي از سرزمين ما است و حق تجاوز به اين سرزمين را به كسي نخواهيم داد چرا كه مديريت ميانكاله و آشوراده با محيط زيست مازندران است و مسئولان شهرستان بايد در اين رابطه فعالتر از گذشته وارد شوند.

اصغري با بيان اينكه وجود جاذبه‌هاي منحصر ‌به فردي چون دريا، تالاب و گونه‌هاي مختلف جانوري و گياهي، ترکيبي  رويايي بوجود آورده است ادامه داد: بايد با برنامه ريزي مناسب در جهت پايداري اکوسيستم ميانكاله و حفاظت آن براي نسل‌هاي آينده تلاش كنيم.

وي گفت: بايد بدانيم كه سرازير شدن سرمايه گذاران به ميانكاله و حاشيه درياي خزر در بهشهر جز تخريب و سوء استفاده و ايجاد منفعت براي خود و نابودي محيط زيست چيزي به دنبال نخواهد داشت و بايد در اين رابطه مسئولان با تمام توان وارد شوند و براي مسائل مالي محيط زيست را به نابودي نكشانند.

فرماندار بهشهر در رابطه با جدا سازي ميانكاله از بهشهر اظهار داشت: ميانكاله بهشهر و زمينهاي حاشيه دريا از زمانهاي خيلي دور بدون دستبرد توسط مردم باقي مانده است كه بيانگر توجه اجداد و بزرگان ما به طبيعت و احترام به آن بوده است.

دستبردي در طبيعت ميانکاله صورت نگرفته است

محمد تقي نورزاد گفت: صيد از دريا و شكار پرندگان از سالهاي بسيار دور در ميانكاله و درياي بهشهر متداول بوده است اما زياده خواهي در آن وجود نداشته و دستبردي در دريا و طبيعت و محيط زيست صورت نگرفته است.

وي افزود: در رابطه با ميانكاله و استفاده از آن نيز دو تفكر وجود داشته كه يا درب ميانكاله بسته شود و كسي حق استفاده از اين زيستگاه را نداشته باشد و يا اينكه باز باشد و همه استفاده كنند كه در مجموع حد وسط در نظر گرفته شد كه با زون بندي مختلف بتوانيم از اين زيستگاه و طبيعت زيبا بدرستي استفاده كنيم.

نورزاد اظهار داشت: در رابطه با ميانكاله مردم مطمئن باشند كه اين زيستگاه حفظ شده و يك سانتي متر از آن را براي ساخت كارخانه نمي دهيم، بهشهر زمينهاي زيادي در شهرك صنعتي دارد كه سرمايه گذاران مي توانند از اين فرصت سرمايه گذاري استفاده كنند اما تخطي در زيستگاه ميانكاله و حريم دريا به كسي داده نمي شود.

وي گفت: ما مطيع قانون هستيم و از طرح هاي سازگار با محيط زيست حمايت مي كنيم همچنانكه 2 هزار هكتار از زمينهاي اطراف دريا را شيلات براي پرورش ماهي در دست اقدام دارد كه با مطالعات وارد شده و طرح هاي منطبق بر طبيعت با سرمايه گذاري، اشتغال زايي با حفظ طبيعت انجام مي شود.

فرماندار بهشهر اظهار داشت: ميانكاله حساسيت ما است كه بخشي از ميانكاله را استان گلستان مطالبه كرده است و ادعا دارد اما تالاب جزء جدا نشدني از بهشهر و مختص بهشهر است.

نورزاد افزود: از كل مجموعه شبه جزيره ميانكاله تنها تا كانال خوزيني از گرگان متعلق به استان گلستان است و مابقي نيز در حوزه مازندران و شهرستان بهشهر قرار دارد ضمن اينكه براساس مصوبه دولت، مديريت يكپارچه ميانكاله و آشوراده در دست مازندران و محيط زيست بهشهر است.

مديريت ميانکاله يکپارچه است

وي ادامه داد: ميانكاله و مديرت يكپارچه آن متعلق به بهشهر است و ميانكاله حق ما است و به هيچ وجه نمي پذيريم در اختيار كس ديگري قرار گيرد.

رئيس اداره محيط زيست بهشهر نيز با اشاره به مديريت يكپارچه ميانكاله با محيط زيست بهشهر و مازندران، در رابطه با زيستگاههاي مختلف در ميانكاله گفت: حدود 45 هزار هكتار از اين مناطق اكوسيستم ابي است كه شامل مناطق تالابي، باتلاقي و خليج ميانكاله است و مابقي نيز شبه جزيره ميانكاله است كه اين منطقه از سال 48 بعنوان اولين منطقه تحت حفاظت محيط زيست قرار گرفته و با توجه به پتانسيل منطقه و زمستان گذراني پرندگان به پناهگاه حيات وحش ميانكاله بعنوان اولين گروه تالاي كنوانسيون تالابها ثبت و يكسال بعد بعنوان يكي از ذخيره گاه زيست كره در يونسكو ثبت شد.

زمان رضا احمدي افزود: ميانكاله سالانه ميزبان ميليونها پرنده است و از نظر زيست مندي 230 گونه مورد خشك زي و تالاب و آب زي دارد كه از اين تعداد 130 گونه تالابي و 100 گونه خشك زي هستند و داراي 50 گونه پرنده تابستان يا زمستان گذران و 10 گونه مهاجر عبوري.

وي در رابطه با گونه هاي بومي منطقه خاطر نشان كرد: 40 گونه پرنده بومي داريم كه شامل قرقاول، دراج، بلدرچين، دريجه، سرخو، انواع گنجشك، انواع عقاب و سارگپه و... شامل اين موارد هستند.

احمدي از پرندگان خشك زي زمستان گذران به ابيا، كله سياه، توكا، سهره و... اشاره كرد و يادآور شد: پرندگان خشك زي تابستان گذران نيز هد هد، زنبورخوار و... هستند.

رئيس اداره محيط زيست بهشهر در رابطه با وجود دامداري و صيادي در منطقه و آسيب هاي مختلف ناشي از آن در اين زيستگاه اظهار داشت: صيادي و دامداري از قبل بوده است و شامل زمان حال نيست و بايد ساماندهي مناسب انجام شود. دام سبك بايد بصورت موقت و فصلي شود.

صيادي منطقه نيازمند ساماندهي است

وي گفت: صيادي به دليل پراكندگي در منطقه نيازمند ساماندهي است كه همه اين مسائل با زون بندي در دست اقدام سازمان محيط زيست عملياتي مي شود.

احمدي در رابطه با گردشگري منطقه نيز بيان داشت: در بحث گردشگري، گردشگري در ميانكاله براي پرنده نگري و بازديد از مناطق با مجوز سازمان محيط زيست و با ظرفيت مشخص انجام مي شود و ممانعتي در اين راستا نداريم.

وي خارج شدن از منطقه گردشگري و ورود به مناطق حفاظتي ميانكاله خطرناك اعلام كرد و يادآور شد: متاسفانه 12 طاقه قرقاول در همين راستا در سال جاري شكار شدند.

احمدي گفت: گردشگري فعلي براي پرنده نگري و بازديد منطقه است كه در تابستان بحث گردشگري با اجراي طرح مديريت با ظرفيت مشخص و نظارت و هماهنگي انجام مي شود و در مجموع گردشگري در منطقه بايد با مجوز سازمان و با ظرفيت مشخص و نظارت سازمان باشد.

رئيس محيط زيست بهشهر در رابطه با طرح مديريت ميانكاله گفت: اين طرح انجام و زون بندي ها مشخص شده است و زون حفاظت، تفرج گسترده، متمركز، زون اقتصادي، دامداري و صيادي مشخص و در حال چاپ است.

وي ادامه داد: با اجرايي شدن اين طرح مديريتي مي توان به ميانكاله بعنوان فرصت نگاه دقيق تري داشت كه بحث گردشگري، اقتصادي، ساماندهي جايگاه صيادي و دامداري و در اين بين نوع گردشگري و طبيعت گردي در اين زون بندي كاملا" مشخص است و با ابلاغ اين طرح مديريتي از طريق سازمان به اداره كل محيط زيست مازندران اين طرح قابليت اجراي پيدا مي كند.

کمبود نيروي انساني و مامور در ميانکاله

احمدي با اشاره به كمبود نيروي انساني و مامور در ميانكاله بيان داشت: منطقه ميانكاله با وسعت بيش از 68 هزار هكتاري خود تنها 12 مامور دارد كه در هر شيفت 6 مامور بكارگيري مي شوند و با كمبود نيروي انساني و تجهيزات روبرو هستيم.

وي در خصوص تهديدهاي مختلفي نظير بندر اميرآباد، دامداران، شكارچيان، ساخت و سازهاي غير مجاز و.... كه توسط مردم بيان شده است اظهار داشت: بندر تهديدي براي ميانكاله نيست و ما تا كنون در ميانكاله موردي را در اين رابطه نداشتيم.

رئيس محيط زيست بهشهر ادامه داد: مهمترين مشكل مردم منطقه در رابطه با تالاب لپوي زاغمرز است  كه به دليل استفاده از لپو بعنوان جايگاه پرورش ماهي متاسفانه غذاي پرندگان را از بين برده اند و ايجلاد فضاي ناامني كرده اند كه پرندگاني كه براي زمستان گذراني به لپو مي آمدند در سالهاي اخير به دليل تبديل شدن لپو به پرورش ماهي و ايجاد ناامني در اين منطقه نمي مانند.

احمدي خاطر نشان كرد: متاسفانه لپو از حالت زيستگاهي خارج شده و متوليان لپو و شوراي زاغمرز از آن بعنوان پرورش ماهي استفاده مي كنن و عدم وجود غذا و امنيت زيستگاه موجب شده است كه پرندگان اين مكان را امن ندانند و تنها بندر و عبور و مرور تنها بخشي از اين مسئله است اما پرنده نيازمند غذا و امنيت است كه متاسفانه در لپو وجود ندارد.

وي گفت: ساخت و سازهاي غير مجاز در نوار ساحلي ميانكاله از ديگر مشكلات است كه برخي صاحب ملك در اين مناطق هستند كه در مستثنيات خود اقدام به ساخت و ساز مي كنند و مصالح سخت بكارگيري مي شود كه متناسب با محيط زيست ميانكاله نيست اين افراد به دور از چشم ماموران اقدام به اين كتار مي كنند كه حكم توقف ساخت و ساز گرفته شده اما بطور نامحسوس برخي افراد همچنان فعال هستند كه ماموران ما هم پيگيري همه جانبه انجام مي دهند كه حدود 5 واحد ساخت و سازهاي غير مجاز در درون ميانكاله وجود دارد.

ميانکاله رويشگاه انار وحشي

رئيس محيط زيست بهشهر با اشاره به وجود زيستگاه انار وحشي و ارگانيك در ميانكاله يادآور شد: از حدود 10 هزار هكتار باغ انار در ميانكاله 5 هزار هكتار قابل برداشت است و مابقي در قالب زون حفاظتي ديده شده كه براي پرندگان و حيوانات داخل زون بندي هاي مشخص شده است.

وي گفت: ساماندهي استحصال انار در قالب تعاوني ها انجام شده است كه در فصل برداشت انار هر ساله 8 تعاوني فعال در منطقه ميانكاله كه همه از افراد بومي منطقه هستند نظارت بر برداشت و استحصال انار را بر عهده دارند كه سالانه 2 تا 3 هزار تن برداشت انار داريم.

احمدي ادامه داد: تعداد 90 واحد دامدار و 26 واحد صيادي در منطقه فعال است و تا طرح مديريت اجرا نشود و زون بندي ها عملياتي نشود در رابطه با ايجاد گردشگري، اشتغال، اقتصاد و مسائل ديگر نمي توانيم كار كنيم چرا كه بايد تابع زون بندي مورد نظر باشيم.

به گزارش مهر، ميانكاله بعنوان يكي از زيستگاههاي منحصربفرد جهان ضمن نگهداري مناسب و حفظ زيستگاه، نيازمند ايجاد زون گردشگري مناسب است كه بايد به صورت علمي وارد شده و با بهره مندي از كارشناسان  علمي در حوزه صنعت گردشگري و محيط زيست، و با هدف شناساندن و بهره برداري مناسب افراد از اين مواهب الهي نه فقط با ديد تجاري و درآمد زائي وارد ميدان عمل شده و در جهت  توسعه گردشگري در ميانكاله گام برداريم كه در اين رابطه ارتباط دو سويه ميزبان و مهمان مي تواند در جهت توسعه گردشگري در ميانكاله بسيار موثر است.

ايجاد گردشگري در ميانكاله و مداخله و حضور انسان در محيط زيست به معني ازبين رفتن محيط زيست نيست بلكه اصلاح بهينه سازي و اصولي  محيط زيست مي تواند در جذب توريست در منطقه و نگهداري پايدار محيط مثمر ثمر باشد.