بزرگنمايي:
پیام مازند- سیدمحمدرضا رضوی مزیت هواشناسی در دنیا را به اشتراک گذاری داده ها و اطلاعات مربوط به همه کشورها در سایت های هواشناسی دانست و تصریح کرد: این سازمان فارغ از سایر سیستم های اطلاع رسانی، مرز جغرافیایی نداشته و ایستگاه های هواشناسی در دنیا اطلاعات را از یکدیگر پنهان نمی کنند زیرا هر خطا در یک ایستگاه منجر به اشتباه پیش بینی در سایر مناطق می شود.
وی با ذکر مثالی در تشریح تاثیرگذاری اطلاعات نادرست بر ایستگاه های هواشناسی اظهار کرد: اشتباه اندازه گیری در ایستگاه های هواشناسی کشور ترکیه قطعاً بر روی پیش بینی وضع هوای ایران تاثیر گذاشته و یا اگر اطلاعات ایستگاه باکو دچار خطا باشد پیش بینی استان مازندران نیز با خطا مواجه می شود، بنابراین هیچگونه رقابتی بین سازمان های هواشناسی وجود ندارد و همه با همکاری هم بر اساس پایش اطلاعات به پیش بینی درست و دقیق تر آب و هوا کمک می کنند.
امکان پیش بینی وضع هوا تا کمتر از 10 روز آینده وجود دارد؟
وی با بیان اینکه امکان پیش بینی وضع هوا تا کمتر از 10 روز آینده البته با عدم قطعیت قابل تصور بوده اما امکان اعلام اخطار برای 15 روز آینده در هواشناسی ممکن نیست، تاکید کرد: مطابق پایش نقشه ها، رادارها و ماهواره های هواشناسی اخطارهای اولیه صادر می شود اما حلقه مفقوده در زمینه اعلام خطر، عدم هماهنگی بین سازمان هواشناسی و امور آب کشور است که هر یک در دو دستگاه اجرایی مجزا قرار گرفته اند.
رضوی در ادامه افزود: به عنوان مثال سازمان هواشناسی بر اساس نقشه پیش بینی می کند که بالادست شهرستان ساری بیش از 100 میلیمتر بارندگی محتمل است، حال باید سازمان آب در اسرع وقت محاسبه کند که این میزان بارش احتمالی تا چه اندازه دبی آب را افزایش خواهد داد و چه خطراتی وجود دارد و چه اقداماتی باید انجام داد، اما عدم هماهنگی کامل مابین دستگاه ها باعث نقص اطلاعات می شود.
مدیرکل هواشناسی استان مازندران با تصریح اینکه هواشناسی و امور آب در اکثر کشورهای دنیا یک مجموعه واحد بوده و به نام سازمان آب و هواشناسی موسوم است، اظهار کرد: در ایران سازمان هواشناسی به دلیل مسائل فرودگاهی و جاده ای زیر نظر وزارت راه و شهرسازی است و سازمان آب نیز تحت مدیریت وزارت نیرو فعالیت می کند.
وی افزود:هرچند مشکلی در بین دو سازمان وجود نداشته و داده های دو مجموعه پس از جمع بندی ارائه می شود اما گسستگی دو سازمان مربوط به هم، هماهنگی ها را با مشکل روبه رو می کند.
هماهنگی بین دستگاه های اطلاع رسان کم است
رضوی با ابراز گلایه از رفتار برخی مسئولان در مقصر جلوه دادن سازمان هواشناسی در حوادث سیل سال جاری گفت: بسیاری از تجهیزات روز اعم از رادار، تصاویر آنلاین ماهواره، ایستگاه های مطلوب و کارشناسان زبده در اختیار سازمان هواشناسی است و علیرغم کمبودهایی هم که وجود دارد، داده ها و اطلاعات به اصولی ترین وجه ممکن ارائه شده است، اما اینکه با این اطلاعات چه تصمیماتی گرفته شود مسئله اصلی است.
وی با اذعان به اینکه حتی اگر پیش بینی های 100 درصد دقیق و اخطاریه ها، دو هفته پیش از وقوع هم صادر شود چگونگی و نحوه مدیریت در این شرایط اهمیت دارد، اظهار کرد: اتخاذ تصمیمات درست و برنامه محور بودن، منجر به کاهش خسارت سیل می شود،باید بر اساس میزان بارش های پیش بینی شده راهکار مشخص تعیین شود.
چرا پیش بینی ها همیشه درست نیستند؟
رضوی با ابراز رضایت از عملکرد سازمان هواشناسی در مقوله بارش های امسال، این نهاد را مجموعه ای تخصصی و غیر سیاسی معرفی و خاطرنشان کرد: به دلیل محاسبات بسیار پیچیده حرکت هوا و سیال بودن اتمسفر و تغییر الگوها متاثر از این رخدادها پیش بینی وضع هوا همواره و در تمام دنیا با خطا همراه است.
مدیرکل سازمان هواشناسی مازندران شرایط این استان برای پیش بینی را خاص توصیف کرد و افزود: سامانه جوی وارد شده به دلیل شرایط توپوگرافی منطقه رفتارهای متفاوتی دارند، ضمن این که سامانه های بارشی که ابتدا سنگین به نظر می رسند شاید با نزدیک تر شدن سامانه و یا به دلیل ریزش نزولات در نقاط قبلی، تضعیف شوند و البته برعکس این حالت نیز امکان دارد.
وی با بیان اینکه هر چقدر به لحظه وقوع پدیده جوی نزدیک می شویم پیش بینی ها صحت بیشتری پیدا می کنند، تصریح کرد: وضوح یک سامانه با نزدیک تر شدن آن بیشتر شده و امکان پیش بینی صحیح افزایش می یابد بنابراین سازمان هواشناسی اطلاعیه و اخطارها را حدود 3 روز پیش از وقوع رخداد اعلام می کند.
نحوه پیش بینی هواشناسی
مدیرکل سازمان هواشناسی مازندران در تبیین چگونگی و نحوه پیش بینی هواشناسی اظهار کرد: پایش و تعقیب یک سامانه جوی از حدود اقیانوس اطلس آغاز شده و با بررسی دما، سمت و سرعت باد، جهت چرخش و شیوه قرارگیری سامانه های کم فشار و پر فشار و ارائه محاسبات به وسیله رایانه، مشخص می شود که سامانه مورد نظر با چه سرعت و جهتی تا چند روز آینده وارد ایران شده و چه رفتارهایی در مواجهه با رشته کوه های البرز و زاگرس و یا دریای خزر خواهد داشت.
وی با اذعان به اینکه قطعا بخشی از محاسبات با خطا همراه خواهد بود در توجیه این مطلب گفت: به دلیل اینکه نقشه های هواشناسی هر 3 ساعت یک بار با ثبت اطلاعات جدید در رایانه ها بروز رسانی شده و اصلاح می شوند، وجود تفاوت داده ها در بازه های زمانی متوالی ناگزیر است زیرا سامانه در مسیر خود دچار تغییر رفتار می شود، این همانند رانندگی در یک مسیر طولانی بوده که نیاز به اصلاح فرمان بدلیل عوارض جاده قطعی است.
آیا خشکسالی پایان یافته است؟
رضوی در بخش دیگری از گفت و گو با اشاره به اینکه این بارش ها دلیلی بر پایان خشکسالی و یا شروع یک دوره بلند مدت ترسالی نخواهند بود، اما برخی از کمبودهای آبی کشور جبران شده است، تاکید کرد: این به معنای مطلوب شدن اوضاع و جبران کامل کم آبی های اخیر کشور نیست و اگر به فاز استفاده نادرست از منابع آبی و طبیعی برگردیم بازگشت به بحران آب دور از انتظار نخواهد بود.
عواقب تجاوز به رودخانه و منابع طبیعی
وی حوادث فروردین ماه سال جاری را عبرت آموز توصیف کرد و با انتقاد از رفتار متجاوزانه انسان به حریم رودخانه ها تصریح کرد: زمانی که حریم 200 متری یک رودخانه به 150 متر کاهش پیدا کند باید منتظر خراب شدن 50 متر باقی مانده بود یا وقتی دهنه یک پل در شهر بسته می شود، پس زدن و ورود آب به شهر نباید بعید به نظر برسد.
مدیرکل هواشناسی مازندران، علت رفتارهای غیر اصولی را ریشه در فرهنگ اجتماعی و مسائل معیشتی دانست و با ذکر مثالی در تفسیر عواقب تجاوز به منابع طبیعی گفت: مرتعی که پروانه 623 راس دام داشته چرا باید توسط هزار 800 دام یعنی معادل 3 برابر ظرفیت خود مورد بهره برداری قرار گیرد، بنابراین مرتعی که می توانست 50 سال بهره وری داشته باشد اکنون عمرش به 5 سال تنزل یافته و نابود می شود.
رضوی با اشاره به اینکه مرتع از بین رفته و کویر شده با اندک بارانی ایجاد روان آب و سیل می کند، تصریح کرد: عواقب این پیامد، آسیب جدی به راه و ترابری، سازمان آب، مردم پائین دست، ذخایر آبی زیر زمینی و منابع طبیعی کشور است که به آسانی قابل جبران نخواهد بود.