بزرگنمايي:

پیام مازند - هر خبرنگاری جایی به اسم پاتوق دارد، پاتوق من دکه روزنامه فروشی یکی از همکاران است که آنجا را به نام کیوسک تمام خبرنگاران شهر می شناسند. کیوسک غالبا صبح ها دایر بوده و چون در محل مناسبی از شهر واقع شده است اکثر خبرنگاران نیز به آنجا آمد و شد دارند و بساط گپ و گفت و گو همیشه در کیوسک داغ است .
به گزارش ایسنا مازندران، این کیوسک در واقع دفتر نمایندگی روزنامه اطلاعات بوده و صاحب آن، سوای فعالیت در عرصه انتشار اخبار و آگهی، از محل فروش روزنامه بازیافتی نیز مشغول کسب درآمد است. شاید بپرسید مگر روزنامه باطله می تواند به عنوان منبع درآمد محسوب شود؟
روزنامه باطله کیلویی چند؟
امروز همکارم رامین را در کیوسک تنها می بینم و قصد دارم از او درباره این موضوع سوالاتی را بپرسم اما گویا شاهد از غیب رسید. دو بانوی میانسال خسته از گرمای تابستان وارد کیوسک شده و خواهان خرید روزنامه باطله هستند.
آقا روزنامه باطله دارید؟ یکی از خریداران می پرسد و رامین در جواب می گوید: "چند کیلو حاج خانم؟" خریدار ادامه می دهد: "کیلویی چنده؟" رامین می گوید کیلویی 15 هزار تومان و با خنده اضافه می کند: روزنامه باطله الان از روزنامه معمولی گرانتر شده تازه اگر پیدا بشه.
من مات و مبهوت پس از شنیدن قیمت روزنامه باطله محو گفت و گو فروشنده و خریدار می شوم. رامین برخلاف تمامی کاسبکاران در این دوره و زمان، به قصد کمک و راهنمایی منصفانه به دو بانوی خریدار پیشنهاداتی را نیز مطرح می کند.
روزنامه روی گیشه، ارزانتر از روزنامه باطله
رامین با لبخندی ملیح: حاج خانم شما 6 تا روزنامه اطلاعات امروز را بخرید برابر یک کیلوگرم میشه و برای شما به صرفه تره چون هم قیمت هر روزنامه هزار تومنه و هم اینکه صفحاتش بزرگتر و کاغذش هم نرم تره، به نظرم به نفع شماست. البته روزنامه های هزار تومنی زیاده ولی خب کاغذ اطلاعات یه چیز دیگست.
پس از این دیالوگ مانند شخصی شده بودم که از یک مشت محکم تمام حواس خود را از دست داده باشد. زمان برایم متوقف شده بود. تنها صدایی که می شنیدم مربوط به قیمت روزنامه باطله می شد و پیشنهاداتی که رامین به خریداران با خنده ارائه کرده بود و مدام این گفت و گوها در گوشم می پیچید.
گرانی کاغذ چه عواقبی داشت؟
پس از رفتن خریداران حواسم را جمع کردم و از همکارم علل این مشکل را جویا شدم. رامین شیخ اشکوری از اوضاع بد کاغذ و گرانی ها و کمبودهای اخیر گفت و ادامه داد: اکثر روزنامه های محلی، استانی و حتی سراسری کاهش سایز داده و تعداد اوراق خود را کم کرده اند. مصداق آن روزنامه همشهری که ضمیمه استانی خود را قطع کرده است.
اشکوری با بیان اینکه اکنون اکثر نشریات خواهان روزنامه های بازیافتی خود هستند، خاطرنشان کرد: تا پیش از مشکلات کاغذ و در پاییز سال گذشته هر کیلوگرم روزنامه باطله به مبلغ 2 هزار تومان به فروش می رسید اما اکنون قیمت یک کیلو روزنامه بازیافتی از قیمت روزنامه روز بیشتر شده است.
وی از احتمال بروز سودجویی در وانفسای گرانی روزنامه بازیافتی سخن گفت و تصریح کرد: این احتمال وجود دارد که دکه داران تمامی سهمیه روزنامه های ارزان قیمت خود را بر روی گیشه قرار نداده و با فروش مقدار بیشتر بازیافتی آن که بسیار سودمندتر است، درآمد به مراتب بیشتری را کسب کرده و سود بیشتری داشته باشند .
به صحبت های رامین اکتفا نکرده و موضوع را از چند دکه دار دیگر نیز جویا شدم. آنان نیز صحبت های همکارم را تائید کردند.
یکی از آنان می گوید: اکنون روزنامه ها سهمیه شهرستان ها را به شدت کاهش داده اند و روزنامه های مانند همشهری و ایران نیز ضمیمه شهرستان یا ندارند و یا به ندرت چاپ می کنند.
دیگری می گوید: پیشتر ما خرید روزنامه باطله نداشتیم اما اکنون خودمان کیلویی 12 هزار تومان خریده و 15 هزار تومان می فروشیم که البته در شهرهای دیگر و حتی برخی روستاها روزنامه باطله تا کیلویی 20 هزار تومان نیز به فروش می رسد .
اما مگر روزنامه باطله چه کاربردهایی دارد؟ این موضوع را از یک دکه دار دیگر می پرسم و او می گوید: اولین مصرف روزنامه باطله برای اسباب کشی جهت کاغذ پیچ کردن ظروف و لوازم شکستنی است.
وی ادامه داد: شیشه پاک کردن مصرف رایج و همگانی روزنامه بازیافتی است و از دیگر موارد مصرف، می توان به استفاده از کاغذ باطله در انتهای سبدهای میوه برای چیدن انواع میوه های آبدار اشاره کرد. بعضا سبزی فروشی ها نیز از روزنامه باطله استفاده می کنند.
تاثیرات گرانی و کمبود کاغذ از زبان چند مدیرمسئول
موضوع برایم حساس تر می شود. به سراغ چند مدیرمسئول در نشریات متفاوت می روم و این موضوع را پیگیر می شوم.
مدیرمسئول دوهفته نامه «شالیزار» که یک نشریه محلی بوده معتقد است: مشکلات گرانی و کمبود کاغذ بیانگر عدم توجه و اهمیت مسئولان کشور به موضوع روزنامه، نشریه و بطور کلی رسانه است.
سیدامید ساداتی در گفت و گو با ایسنا مشکلات چاپ و نشر در کشور را نشانگر افول فرهنگ در جامعه دانست و اظهار کرد: در جامعه ای که مسئولان آن مشغول فضای مجازی هستند و انتشار اخبار و عقاید را از آن طریق دنبال می کنند باید روزنامه ها و نشریات در چنین مشکلاتی غرق شوند.
ساداتی با تبیین ارتباط فرهنگ و سرانه روزنامه خوانی در یک جامعه به تیراژ برخی روزنامه های بزرگ دنیا اشاره کرد و گفت: کشور ژاپن تنها با 2 روزنامه خود یعنی «یومیوری» و «آساهی» رقمی بیش از 15 میلیون نسخه در روز روزنامه به چاپ می رساند که این تنها مربوط به بخش کوچکی از گستره مطبوعات در جامعه متمدن ژاپن است .
وی با بیان اینکه مشکلات کاغذ در روزنامه های بزرگ کشور، اکثر آنان را مجبور به کاهش تیراژ کرده است، در پاسخ به این پرسش که چالش های اخیر چه تاثیری در روند کاری شما ایجاد کرده، گفت: تا سال گذشته نشریه به صورت منظم هر 2 هفته یکبار به چاپ می رسید اما اکنون به چاپ ماهانه بسنده کرده ایم.
چالش های اخیر بر رسانه های مکتوب ناشی از عملکرد نامطلوب مسئولان
مدیرمسئول روزنامه «حرف مازندران» که یک نشریه استانی با گستره توزیع در همه شهرستان های استان است تاثیر چالش های اخیر بر رسانه های مکتوب را ناشی از عملکرد نامطلوب مسئولان در این عرصه عنوان کرد و افزود: مسئولان با همه ادعای خود در زمینه فرهنگ هیچ مشکلی را حل نکرده و دغدغه فرهنگ ندارند.
شکرالله رضازاده شرمه، اولین تاثیر گرانی کاغذ را معطوف حوزه نشر دانست و خاطرنشان کرد: بیشترین تاثیر بر روی روزنامه و نشریات است که سبب کاهش تعداد صفحات و سایز و اندازه روزنامه ها می شود که خوشبختانه روزنامه حرف، علیرغم تمام ناملایمات اخیر توانسته مقابل این اتفاقات ایستادگی کند.
رضازاده تصریح کرد: عدم اتخاذ تصمیم در بحران کمبود و گرانی کاغذ از سوی مسئولان ذی ربط به هیچ عنوان پذیرفته نیست.
وی به پرداخت یارانه مستمر کاغذ به صورت هر سه ماه یکبار در سنوات گذشته علیرغم مبلغ ناچیز آن اشاره کرد و افزود: اکنون این پرداختی به سالی یکبار یا هر 8 ماه یکبار تقلیل پیدا کرده و هیچ نظم مشخصی در پرداخت یارانه کاغذ به اهالی مطبوعات و چاپ و نشر وجود ندارد.
مدیرمسئول روزنامه حرف مازندران با اشاره به اینکه برای حل برخی چالش ها می توان از تدابیر داخل استانی استفاده کرد، گفت: با مدیریت اعتبارات و منابع استانی بخش اعظم مشکلات قابل حل است.
وی خاطرنشان کرد: مسئولان اعتقاد به انجام کارهای بنیادی و اساسی ندارند، بر خلاف ادعاهایی که وجود دارد ارز دولتی به کاغذ داده نشده و اگر هم اختصاص یافته مشخص نیست در کجا هزینه شده و چرا به دست ناشرین و اهالی حوزه مطبوعات نرسیده است.
افزایش 2 برابری انتشار نشریه
حسین کاظمی پرندان مدیرمسئول دوهفته نامه «صبح طبرستان» که به دلیل مشکلات گرانی و کمبود کاغذ چاپ نشریه خود را متوقف کرده است، در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: پس از افزایش قیمت کاغذ هزینه های جاری انتشار نشریه دقیقا 2 برابر افزایش یافت.
وی افزود: بدلیل استقلال دوهفته نامه، عدم وابستگی و همچنین رویکرد انتقادی، نشریه مورد پذیرش برخی دستگاه های اجرایی منفعل قرار نگرفت و برای اخذ رپرتاژ آگهی و تبلیغات دچار مشکل شد که در نهایت با کمبود منابع مالی، توزیع نشریه متوقف شد .
کاظمی با بیان اینکه در مدت فعالیت نشریه از سال 94 تا 97 حتی یک ریال کمک مالی به نشریه از سوی اداره مربوطه نشد، تصریح کرد: اگر قیمت کاغذ ارزان و کمبودها جبران شده و مشکلات و چالش های اخیر مرتفع شود، 100 درصد چاپ و توزیع این نشریه از سر گرفته خواهد شد.
اتفاق جالب ماجرا در مازندران
اما نکته تامل برانگیز ماجرا اینجا نمایان می شود که برخی مسئولان استانی خود صاحب امتیاز روزنامه بوده و از نزدیک با شرایط چاپ، نشر و توزیع نشریات و همچنین به اتفاقات و چالش های کمبود و گرانی کاغذ اشراف کامل دارند.
حال سوال اینجاست که چرا در یک استان که مسئولان آن نیز از دلسوختگان مطبوعات هستند هیچ سیاستی را در قبال این حجم از مشکلات در پیش نگرفته و تصمیم و تدبیری اتخاذ نمی کند؟
گزارش از نوید ساداتی خبرنگار ایسنا مازندران
انتهای پیام