بزرگنمايي:
پیام مازند- همزمان با آغاز فصل برداشت برنج، آتش زدن بقایای کاه و کلش برای آماده سازی زودتر زمین برای کشت دوم این محصول انجام می‌شود غافل از این که مواد غذایی خاک هم از بین می‌رود.
کشاورزان با عدم ناآگاهی و آتش زدن بقایای کاه و کلش در واقع آسیب جدی به خاک حاصلخیز زمین خود زده و برای کشت دوم مجبور به استفاده از کود های شیمیایی می شوند که تبعات استفاده از آن شیوع بیماری سرطان در مازندران است.
در صورتی که ازبین رفتن مواد آلی که تامین کننده نیتروژن در گیاه، برای سال بعد است به واسطه آتش زدن ازبین رفته و یا به تدریج کم می‌شود و به خودی خود در سال‌های بعد گیاه با کمبود نیتروژن مواجه می‌شود.
با آتش زدن و گرما میکروارگانیسم‌ها و باکتری و قارچ‌های موجود در لایه بالایی خاک ازبین می‌رود، در نتیجه خاک از حالت زنده بودن و حاصلخیز بودن خارج و به خاک مرده تبدیل می‌شود.
*تاکید بر نبود صنایع تبدیلی اشتباه است
مهدی بشارتده سلوطی کارشناس اقتصاد کشاورزی در گفت و گو با ایسنا مازندران، با بیان اینکه تاکید بر نبود صنایع تبدیلی اشتباه است، اظهار کرد: تصویر اینکه کشاورزان کاه و کلش را آتش می زنند زیرا کاه باقی مانده در زمین مانع فعالیت ماشین آلات می شود، تصوراشتباهی بوده که توسط کارشناسان نیز مورد نقد قرار گرفته است.
وی با اشاره اینکه استفاده از ماشین آلات و صنایع تبدیلی می تواند باعث شود تا از بقایای گیاهان به عنوان کود های آلی استفاده کرد، تصریح کرد: نگاه کشاورز بیشتر استفاده از کودهای شیمیایی است و هنوز این باور را قبول ندارند به جای آتش زدن، کاه را می توان به خاک برگرداند و می توان با هزینه کمتر از این آن به عنوان کودهای مفید استفاده کرد.
استاد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علم و فناوری مازندران با بیان اینکه کشاورز آتش زدن کاه را عامل از بین بردن آفت ها می داند، گفت: این اتفاق درست نیست و با آتش زدن میکروب ارگانیسم هایی که در خاک وجود دارد ازبین رفته و موجب شوری خاک می شود، حاصلخیزی خاک و مواد موثر غذایی از بین می رود که برای برگشت خاک به حالت اولیه برای کشت دوم باید از کود های شیمیایی و مواد آلی با هزینه بیشتر استفاده کرد.
بشارتده سلوطی در مورد کاربرد کاه و کلش در صنعت خاطر نشان کرد: با توجه به شرایط تحریمی که در کاغذ وجود دارد برای تولید، باید کاغذ وارد کرده یا درخت ببریم.
وی افزود: شرکت های دانش بنیان در کشور می توانند با نگاه به استفاده از کاه و کلش بقایای گیاهی برای تولید کاغذ بسیاری از مشکلات را حل کنند اما از آنان حمایت نشد و افرادی که در تولید این محصول متصل هستند مالک ندارد که بواسطه کاه و کلش، کاغذ تولید کنند.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی در ادامه بیان کرد: در برهه ای از زمان شانه تخم مرغ یا کارتن خرما به دلیل عرضه کم و تقاضا زیاد افزایش قیمت داشته و برای عرضه بیشتر در بازار وجود نداشت.
بشارتده سلوطی گفت: اگر از کاه و کلش کشاورزی استفاده شود بخش اعظمی از نیاز کاغذ و مقوای مازادی که در بازار وارد می کنیم می تواند جوابگو باشد و نکته مهم تر اینکه می توان در تولید مداد و لوازم تحریر استفاده کرد.
وی یادآور شد: ارز دولتی 4200 تومانی ما صرف تولید کاغذ می شود و روزنامه هایی که نتوانستند ارز دولتی بگیرند کار آن ها تعطیل شده و شامل ضررهای وارده در بخش فرهنگی و اقتصادی در کشور است که با تغییر نگاه در این حوزه به تولید داخل اتکا کنیم.
*مشکلات آتش زدن کاه و کلش در مازندران
مرتضی مجتبوی کارشناس بهداشت محیط در گفت و گو با ایسنا مازندران، گفت: اولین چیزی که در آتش زدن کاه و کلش به ذهن می رسد آلودگی هوا است که باعث بیماری های ریوی و مشکلات تنفسی برای شهروندان می شود.
وی خاطرنشان کرد: طی این روزها در شهرهای استان شاهد دودهای فراوانی هستیم که حتی شعاع دید را کم و ذرات معلق زیاد شده و مسلما CO2هوا بالا می رود و این مشکلات، مشکل مستقیم آلودگی هوا است.
این کارشناس بهداشت محیط گرم شدن کره زمین، افزایش حجم سوراخ لایه اوزون را از مشکلات غیر مستقیم در آلودگی ها عنوان کرد و افزود: اشعه ماوراء بنفش اگر بیشتراز لایه اوزون عبور کند، مشکلات پوستی مثل سرطان پوست برای شهروندان ایجاد می کند.
مجتبوی با اشاره به اینکه آتش نزدن کاه و کلش منجر می شود مواد آلی خاک که موادمناسبی روی سطح خاک است باعث ارتقا محصولی که کشاورزان برداشت خواهند کرد شود، تصریح کرد: متاسفانه در اثر حرارت آتشی که به کاه و کلش می زنند، میکروب ارگانیسم های مفید و مواد آلی آن ازبین می رود و غیر مستقیم روی محصول اثر خواهد گذاشت.
وی تاکید کرد: کشاورز بعد از آتش زدن کاه مجبور خواهد شد که برای پرمحصول کردن زمین خود از کود های شیمیایی و حتی از سموم استفاده کند که به طور غیر مسقیم به سلامت شهروندان آسیب می زند.
*فقر ماده آلی خاک سبب عدم حاصلخیزی است
سید احمد طاهری مدیر جهاد کشاورزی بابل در گفت و گو با ایسنا مازندران اظهار کرد: هر ساله پس از برداشت برنج متاسفانه به دلایل مختلف بخشی از باقیمانده های ناشی از برداشت این محصول که کاه و کلش است توسط بعضی از کشاورزان زحمتکش برای کشت مجدد برنج آتش زده می شود.
وی تصریح کرد: تبعات منفی بسیار زیادی از جمله تنفس سخت افراد بیمار و مسن، آلودگی هوای سطح شهر و متاسفانه کاهش دید در جاده ها را سبب می شود که بعضا تصادفاتی را به همراه داشته است.
مدیر جهاد کشاورزی بابل با بیان اینکه پس از ابلاغ دادستان مازندران، در راستای قانون ماده 3 پسماند وقانون ماده 20 هوای پاک با نظارت محیط زیست کلاس های آموزش ترویجی برای کشاورزان برگزار کردیم، خاطرنشان کرد: بخشی از کشاورزان همراهی کرده و متاسفانه تعدادی از کشاورزان تمکین نکردند.
طاهری افزود: می توان از باقیمانده کاه و کلش در اسقرار صنایع، تولید سلولزو کاغذهای کاهی و کارتن استفاده کرد و با این کار ماده آلی موجود درخاک را افزایش دهیم زیرا فقر ماده آلی خاک سبب عدم حاصلخیزی خاک در دراز مدت و مرگ خاک در آینده خواهد شد.
وی با بیان اینکه کاه ارزش اقتصادی دارد و برای خوراک دام استفاده می شود، گفت: با مجهز کردن کمباین ها به سیستمی که همزمان کاه را کاملا پودر کند و ضمن اینکه پودر می کند در عرصه زمین کشاورزی پخش کند می توان به کشاورزان برای آسن کردن کار کمک کرد.
مدیر جهاد کشاورزی بابل یادآور شد: امیدواریم کمباین ها، سیستم هایشان به گونه ای اصلاح شود که بتوانیم کاه و کلش را پودر و در عرصه پخش کنیم و به افزودن مواد آلی خاک و حاصل خیزی خاک کمک کرده تا کشاورزان کاه را به در مرز های دشت قرار داده و بعداز شش ماه از آن به عنوان کود قوی در مزرعه استفاده کنند.