بزرگنمايي:

پیام مازند - ساری - خشکسالی حدود یک دهه اخیر که خشکی بخشی از اراضی تالاب بین‌المللی میانکاله در شرق مازندران را نیز در پی داشته، زمین‎خواری و دست‌اندازی تالاب‌خواران را به بزرگ‌ترین ذخیرگاه زیست کره جهان در ایران افزایش داده است.

به گزارش ایرنا، بر اساس گزارش تشکل‌های زیست محیطی بیش از 2 هزار تا 2 هزار و 500 هکتار از اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین‌المللی میانکاله از سوی برخی زمین خواران و کشاورزان حاشیه این ذخیرگاه زیست کره به صورت غیر قانونی تصرف شد و بیشترین تصرف اراضی مربوط به روستاهای حسین آباد و قره تپه است. بر اساس این ادعا تصرفات غیرقانونی به دلیل بی توجهی محیط زیست در چند سال گذشته به خصوص یک دهه گذشته تا شهرستان های گلوگاه در منتهی الیه شرق مازندران و بندرگز و اراضی خلیج گرگان در استان گلستان نیز رسیده است.
دایره حقوقی اداره کل محیطزیست مازندران تصرف اراضی در جنوب و جنوب غربی تالاب بین المللی میانکاله در شرق این استان تایید و اعلام کرد که نخستین شکایت محیط زیست برای تصرف غیرقانونی حدود 650 هکتار از اراضی این منطقه در 19 فقره پرونده مجزا مربوط به روستای حسین آباد به دادگستری شهرستان بهشهر ارسال شد و در دست بررسی است و بزودی برای سایر اراضی متصرفی غیر قانونی از سوی کشاورزان و زمین خواران نیز پیگیری حقوقی انجام می شود.
هجوم زمین خواران به اراضی میانکاله در چند سال اخیر به سمتی رفت که آتش سوزی های سریالی عمدی را رقم زد و این گونه آتش سوزی ها تنها در سال گذشته حدود 400 هکتار از اراضی این زیستگاه پرندگان مهاجر را به خاکستر تبدیل کرد. موضوع دست داشتن زمین خواران در آتش سوزی سریالی البته مورد تایید مسئولان و کارشناسان محیط زیست مازندران نیز است، اگر چه مدرکی برای این موضوع قابل ارائه نیست چون متخلفان پس از برافروختن آتش بدون جا گذاشتن هرگونه ردپایی فراری می شوند.
فروش زمین تصرف شده به افراد غیربومی
مسئول تشکل زیست محیطی دیدبان در شرق مازندران معتقد است که خشکسالی های یک دهه گذشته زمین خواری در میانکاله را تشدید کرده است.
حر منصوری به خبرنگار ایرنا گفت: با پسروی آب دریای خزر که تاثیر زیادی بر خشکی تالاب بین المللی میانکاله داشت، زمین خواران که عمده آنها را کشاورزان منطقه تشکیل می دهند با سوء استفاده از این موقعیت خشکسالی بخشی از اراضی تالاب بین المللی را که در حاشیه اراضی آنها قرار داشت، به صورت غیر قانونی متصرف شدند.
وی افزود: در شرایط فعلی پیش بینی می شود بیش از دو هزار هکتار از اراضی مربوط به تالاب بین المللی میانکاله از سوی کشاورزان در روستاهای حاشیه تالاب در شهرستان های بهشهر، گلوگاه و بندرگز به صورت غیر قانونی تصرف شده باشد و بخشی از این اراضی نیز به دلیل ورود دیرهنگام محیط زیست در حال خرید و فروش به غیر بومی هاست.
این دوستدار محیط زیست گفت : اگرچه محیط زیست در سال های اخیر پس از اطلاع از تصرف غیر قانونی پیگیری حقوقی را علیه زمین خواران در دستور کار قرار داده، ولی باید هر چه سریعتر با تعیین تکلیف این پیگیر ها، از خرید و فروش اراضی به غیر بومی ها جلوگیری کند.
وی افزود: خرید و فروش این اراضی از سوی زمین خواران به غیر بومی ها پای افراد بیشتری را به موضوع زمین خواری باز می کند و در این صورت احتمال بروز برخی مسایل اجتماعی در صورت پیگیری حقوقی وجود دارد و این دقیقا وضعیتی است که زمین خواران با فروش زمین به غیربومیان و یا حتی افراد بومی دیگر در پی تحقق آن هستند تا دیگر قابل پیگیری نباشد.
منصوری گفت : باید دستگاه قضایی با ورود به موقع و هشدارهای لازم از خرید و فروش این اراضی جلوگیری کند، تا در آینده شاهد بروز مسایل اجتماعی در منطقه نباشیم.
تایید تصرف غیر قانونی اراضی تالاب میانکاله
مسئول حقوقی اداره کل محیط زست مازندران هم تصرف بخشی از اراضی جنوب و جنوب غربی تالاب بین المللی میانکاله را از سوی برخی از کشاورزان و زمین خواران منطقه مورد تایید قرار داد.
مریم فضیلت در گفت و گو با خبرنگارایرنا گفت: محیط زیست استان در این زمینه 19 فقره پرونده را برای زمین خواران برای حدود 650 هکتار اراضی تصرفی غیر قانونی در اراضی تالاب به دستگاه قضایی فرستاد و این پرونده ها در دست بررسی قرار دارد.
وی اضافه کرد : معاونت محیط زیست طبیعی سازمان نیز بررسی میدانی را برای شناسایی اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله در دست انجام دارد و قطعا در صورت مشاهده تصرف غیر قانونی برای سایر متصرفان غیر قانونی نیز به دستگاه قضایی شکایت می کنیم تا بتوانیم تمام اراضی مربوط به تالاب را بر گردانیم.
انتظار تعیین حد و حدود اراضی از سوی منابع طبیعی
مدیرکل محیط زیست مازندران هم تصرف اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله را مورد تایید قرار داد و گفت : برای شناسایی اراضی مربوط به پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله نیاز به کمک منابع طبیعی به عنوان متولی اصلی تعیین حد و حدود جغرافیایی اراضی حفاظتی و ملی در استان داریم.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی به خبرنگار ایرنا گفت: نقشه این اراضی در اختیار منابع طبیعی قرار دارد و آنها حد و حدود این اراضی را در اختیار دارند و در صورتی که اطلاعات لازم را در اختیار ما قرار بدهند، ما برای تمام اراضی تصرفی از راه قانونی پیگیری خواهیم کرد و اجازه تصرف حتی یک وجب از اراضی حفاظتی را به زمین خواران نمی دهیم.
وی اظهار داشت : محیط زیست درخواست خود را برای مشخص کردن حد و حدود جغرافیایی اراضی حفاظتی در میانکاله به منابع طبیعی ارسال کرده که تاکنون هیچ پاسخی از سوی این اداره کل به ما داده نشد و ما پیگیریم تا بتوانیم هر چه سریعتر با کمک منابع طبیعی این اراضی را شناسایی کنیم.
مدیرکل محیطزیست مازندران گفت: در وهله اول حدود 650 هکتار از اراضی مربوط به تالاب بین المللی میانکاله در بخش جنوب و جنوب غربی این ذخیره گاه قرار داشته و از سوی کشاورزان منطقه تصرف شد، مورد شناسایی قرار گرفت و شکواییه ای نیز از سوی دایره حقوقی محیط زیست به دادگستری شهرستان بهشهر ارایه شد و رای دادگاه نیز منوط به اظهار نظر منابع طبیعی دارد.
ابراهیمی افزود : البته کشاورزان مدعی شدند که این اراضی ملکی آنهاست و باید براساس مدارکی که منابع طبیعی ارایه می کند، ادعای ما و متصرفان مشخص شود.
وی احتمال افزایش میزان تصرفات غیر قانونی اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله را دور از تصور ندانست و ادامه داد : وسعت اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله در مقابل کمبود نیروی حفاظتی ما احتمال هر تصرف غیر قانونی را به زمین خواران می دهد، ولی تاکنون تلاش شد که این کار صورت نگیرد و با چنگ و دندان از این اراضی حفاظت شد و قطعا در آینده نیز این برنامه با شدت بیشتری دنبال می شود.
بی اطلاعی منابع طبیعی از نامه نگاری محیطزیست
مدیرکل منابع طبیعی مازندران منطقه ساری هم به خبرنگار ایرنا گفت : از لحاظ قانونی منابع طبیعی متولی تعیین حد و حدود اراضی ملی محسوب می شود و ما نیز با داده های در اختیار این کار را انجام می دهیم.
سید محسن موسوی تاکامی افزود : تاکنون نامه ای از محیطزیست مازندران برای تعیین حد و حدود جغرافیایی اراضی حفاظتی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله به اداره کل ارسال نشده است و در صورت ارسال نامه قطعا منابع طبیعی وظیفه قانونی خود را در این ارتباط انجام می دهد.
مشتمل بر شبه ‌جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده در جنوب غربی دریای خزر است. این پناهگاه از سال 1348 به منطقه ای حفاظت شده تبدیل شد.
میانکاله دو محیط آبی با وسعت 45 هزار هکتار شامل خلیج و تالاب میانکاله و خشکی با وسعت حدود 24 هزار هکتار دارد و تقریبا حدود سه درصد از کل مساحت مازندران را تشکیل می دهد.بخش خشکی میانکاله با سیمای دشتی به صورت نوار باریکی از شمال به سواحل جنوب شرقی دریای خزر و از جنوب به آب‌های خلیج و تالاب میانکاله محدود می‌شود.
پناهگاه حیات وحش میانکاله در سال 1348 به عنوان منطقه حفاظت شده مصوب شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید سابق گردید و در سال 1353 به پناهگاه حیات وحش ارتقاء یافت. همچنین به جهت برخورداری از معیارهای کنوانسیون رامسر در سال 1354 نیز با تالاب‌های همجوار با وسعت یکصد هزار هکتار به عنوان یکی از سایت‌های کنوانسیون رامسر ثبت شد و متعاقب آن در سال 1355 به لحاظ وجود میراث‌های فرهنگی، آثار و ابنیه‌های تاریخی و زیباشناختی موجود به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر به کمیته برنامه انسان و کره مسکون یونسکو (MAB) معرفی و انتخاب گردید.
شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش میانکاله زیستگاه زمستان‌گذرانی و جوجه‌آوری حدود یکصد گونه پرنده آبزی و کنار آبزی است. علاوه بر این عرصه خشکی میانکاله زیستگاه مهمی برای گونه‌های بومی قرقاول خزری و دراج محسوب می‌شود. بخش آبی میانکاله نیز از جهت این که محل تخم‌ریزی و تکثیر ماهیان بومی و تجاری دریای خزر همانند کپور، کفال، کلمه، سفید و غیره می‌باشد از اهمیت خاصی در حفظ و تداوم ذخایر ماهیان دریای خزر برخوردار است.
شبه جزیره و پناهگاه حیات وحش میانکاله مامن طیف وسیعی از پرندگان آبزی مهاجر و جوجه‌آور و حمایت شده از جمله فلامینگو، پلیکان سفید، پلیکان خاکستری، قوی کوچک، قوی گنگ، قوی فریاد کش، اردک سر سفید، غاز پیشانی سفید کوچک، مرگوس بزرگ، سنقر تالابی، عقاب دریایی دم سفید و پرندگان خشکی‌زی همانند قرقاول خزری، دراج و زنبورخوار محسوب می شود.
6982/1654