چاپ

مازندران آنلاین - ساری - در حالی 100 هزار هکتار اراضی شیب‌دار در مازندران وجود دارد که برخی از بازآفرینی آن به‌عنوان تهدید و برخی دیگر فرصت برای توسعه کشاورزی یاد می‌کنند.

فرسایش بالای خاک و تخریب عرصه‌های ملی و طبیعی از یک‌سو، حفاظت بهینه و مطلوب از عرصه‌های طبیعی از سوی دیگر ضرورت توجه به توسعه باغات مثمر در اراضی شیب‌دار را الزامی می‌سازد.
شیب بیش از 50 درصدی 39 درصد از اراضی شیب‌دار و محدودیت در واگذاری مستثنیات منابع طبیعی به اشخاص و وضعیت ناپایدار و شکننده ازنظر آب و منابع طبیعی سبب ایجاد دلسردی در اجرای طرح توسعه باغات مثمر در اراضی شیب‌دار شده است.
بااین‌حال، طرح توسعه باغات مثمر در اراضی شیب‌دار باوجود مخالفت‌ها و موافقت‌ها قرار است در پنج هزار هکتار از عرصه‌های مازندران اجرا شود و این طرح از سال 93 در استان کلید خورد هرچند سابقه و پیشینه اجرای طرح توسعه اراضی شیب‌دار به دهه 70 بازبرمی گردد.
یک استاد دانشگاه علوم کشاورزی در مازندران بابیان اینکه توسعه فعالیت‌های کشاورزی در هر منطقه‌ای باعث افزایش محصولات کشاورزی خواهد شد می‌گوید: افزایش محصولات کشاورزی خودکفایی در تولید محصولات غذایی و افزایش ضریب امنیت غذایی را در پی خواهد داشت که نتیجه آن افزایش صادرات غیرنفتی و کاهش واردات است.
وضعیت ناپایدار و شکننده کشور از منظر آب و محیط‌زیست یکی از دلایل مهم برای ضرورت توقف طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار است
علی حسینی وضعیت ناپایدار و شکننده کشور از منظر آب و محیط‌زیست را به‌عنوان یکی از دلایل مهم برای ضرورت توقف طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار مطرح می‌کن د و ادامه می‌دهد: اجرای طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار دامن زدن به مشکلاتی نظیر وخیم‌تر شدن شرایط زیست‌محیطی در اثر بارگذاری بر منابع آب کشور، خشک شدن تالاب‌ها و تشدید فرونشست دشت‌ها است.
وی برخورداری از 300 هزار هکتار مستثنیات واقع در مناطق شیب‌دار و عرصه‌های اختلافی را یکی از پتانسیل‌های مازندران دانست و گفت : وضعیت مناسب خاک، بارندگی مناسب و برابری آن با متوسط جهانی، تنوع اقلیمی و بالا بودن سطح سواد روستاییان از پتانسیل‌های دیگر استان است .
به گفته وی، شیب بیش از 50 درصدی 39 درصد از اراضی شیب‌دار، ضریب سیل‌خیزی بالا، فرسایش و رسوب، کمبود سطح عرضه قابل‌واگذاری به نسبت متقاضی و ممنوعیت واگذاری در عرصه جنگلداری از محدودیت‌های سرمایه‌گذاری در مازندران است .

حسینی همچنین با اشاره به اینکه 900 هزار واحد دامی مازاد بر ظرفیت در مراتع مازندران وجود دارد، تصریح کرد: تاکنون سازوکار مناسب برای فعالیت‌ها در عرصه دامداری در مراتع و خروج دام از مراتع تدوین و برنامه‌ریزی نشده است .
وی اضافه کرد: مراتع استان در اختیار دامداران واجد شرایط و تأیید صلاحیت قرار دارد و در اجرای طرح‌ها و واگذاری‌ها آنان باید در اولویت قرار بگیرند .
تو سعه باغات درزمینهای شیب‌دار به پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی طی سه سال در دستور کار مازندران قرار گرفت و دلاور حیدرپور رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این زمینه می‌گوید: در هر هکتار زمین، 15 تا 16 تن فرسایش خاکی و آبی داریم و باید بدانیم این‌ها سرمایه‌ای است که قابل جبران نیست و ضرورت استفاده از آن اهمیت دارد زیرا آب‌وخاک دو عنصر مهم در حیات بشر و تولید مواد غذایی است.
وی گفت: اراضی شیب‌دار، جنگل و مراتع را حفظ کنیم زیرا این‌ها ریه‌های تنفسی بشر و اکسیژن ساز هستند که باید مردم نسبت به این امر آگاه باشند و برای استفاده زودگذر خود درختان جنگل را قطع و مراتع را تخریب نکرده و در معرض آب و باد قرار ندهیم، وظیفه ما در بخش کشاورزی این است که این منابع را مدیریت و حفظ کنیم.
وی گفت: کاهش بارندگی و خالی بودن سد، کشاورزی را تهدید می‌کند که دلیل آن دخالت نابجا و نادرست ما است که طبیعت را به هم زدیم که این‌ها تهدید است و اگر اقدام حفاظتی انجام ندهیم حیات بشر به خطر می‌افتد.
طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار در جهت حفظ منابع آبی و خاکی است که با تکنولوژی روز باید شکل درست آن را یاد بگیریم تا همه بهره‌برداران از آن درست استفاده کنند رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران بیان کرد: طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار در جهت حفظ منابع آبی و خاکی است که با تکنولوژی روز باید شکل درست آن را یاد بگیریم تا همه بهره‌برداران از آن درست استفاده کنند.
وی گفت: تمام اتکای کشور به کشاورزی سه استان شمالی بوده که باید با جدیت درزمینهٔ تغییر اراضی کشاورزی برخورد کنیم. باید نخست منابع را حفظ و بعد درست استفاده کنیم و رفتار ما با خاک زراعی منطقی و علمی باشد. تثبیت خاک، جلوگیری از فرسایش، تولید، درآمد و اشتغال از اهداف اجرای احداث باغ در اراضی شیب‌دار است. 100 هزار هکتار اراضی شیب‌دار در مازندران وجود دارد که باید به باغ یا کشت گیاهان دارویی تبدیل شود .

حیدرپور بابیان اینکه سازمان جهاد کشاورزی آمادگی دارد در صورت تخصیص اعتبار احداث باغ در اراضی شیب‌دار را با سرعت بیشتری اجرا کند، افزود: تمامی اراضی شیب‌دار در مناطق بالادست باید زیر کشت برود تا پایداری خاک حفظ و سبب تداوم و ایجاد درآمد برای کشاورزان شود .
در حالی طرح توسعه باغات در اراضی شیب‌دار مازندران در حال اجرا است که 60 درصد اراضی شیب‌دار دارای مشکل، جزء عرصه مستثنیات هستند که باید در اولویت اجرای طرح قرار بگیرند، از سوی دیگر حجم بسیاری از پرونده‌های اراضی اختلافی مازندران میان منابع طبیعی و مردم در گوشه‌ای از دادگاه‌ها خاک می‌خورد و باید مدیریت کلان در جهت رفع این معضل چاره‌اندیشی کند .
به‌هرروی به تأکید کارشناسان، اجرای طرح ملی توسعه باغات در اراضی شیب‌دار فرصت مناسبی است تا تکلیف این اراضی مشخص شود، همچنین برخی کشاورزان و دامداران سالهاست که بر روی این اراضی کشت می‌کنند و باید راهکاری اندیشه شود تا همین کشاورزان با بهره‌گیری از طرح‌های جدید از اراضی استفاده کنند .
طبق آخرین آمار مازندران دارای 965 هزار هکتار جنگل، 924 هزار هکتار مرتع و 474 هکتار اراضی کشاورزی است که همگی به‌نوعی از پتانسیل‌های استان محسوب می‌شود .