چاپ

مازندران آنلاین - قائمشهر - عطر شالی که به مشام می رسد، درد و رنج شالیکار و غصه بی آبی و هزار مشکل دیگر را تداعی می کند.

در شهرهای شمالی کشور هم‌زمان با آمدن بهار تکاپوی شالیزاران آغاز می‌شود، شالی‌کاران دغدغه آماده کردن زمینهای خود را از سر گرفته و آب تخت کردن اراضی شالیزاری را انجام می‌دهند و در اواخر فروردین و یا اوایل اردیبهشت بسته به شرایط جوی برنجهایشان را نشاء می‌کنند و سرسبزی و شادابی خوشه‌های برنج همه مزارع را فرامی‌گیرد .
عابران و مسافران شهرهای شمالی، با دیدن مناظر زیبای شالیزارهای دو طرف جاده به وجد آمده و از عطر دل‌انگیز خوشه‌های سبز برنج لذت می‌برند، اما چشمان کشاورزان منتظر رسیدن این دانه‌های کوچک است تا قوت خانواده را از آن تأمین کنند . به‌راستی پر بیراه نگفته‌اند که ریشه نام برنج " با رنج" است چراکه برنج‌کاری کار پرزحمتی است .
برنج در شمال کشور یک محصول استراتژیک است و اهمیت برنج در سه استان شمالی تا آنجاست که در فصل زراعی یعنی از نیمه دوم فروردین تا نیمه اول شهریور بازارهای شمال متأثر از شروع کشاورزی می‌شود .
برنج با رنج و مشقت بسیار همراه است رنجی که کشاورز می‌کشد تا محصولش به سرانجام رسد شاید در هیچ محصول کشاورزی دیگر دیده نشود و شهرستان قائم‌شهر یکی از شهرهای استان مازندران دارای 8 هزارو 109 هکتار زمین شالیزاری است .
مجید جعفری مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قائم‌شهر در خصوص وضعیت نشاء در شالیزارهای قائم‌شهر، اظهار داشت: 95 درصد از 8 هزارو 109 هکتار اراضی شالیزاری این شهرستان برای نشاء شالی خزانه گیری و حدود 80 درصد اراضی برای نشاء آماده و بیش از 4 هکتار هم نشاء شده است .

پیش‌بینی می‌شود در سال جاری تولید برنج در شهرستان به حدود 40 هزارتن شلتوک برسد
وی با اشاره به وجود 8 بانک نشاء در شهرستان، افزود: در شالیزارهای شهرستان قائم‌شهر 70 درصد اقلام محلی و 30 درصد اقلام پر محصول کاشته خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود در سال جاری تولید برنج در شهرستان به حدود 40 هزارتن شلتوک برسد.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قائم‌شهر، تصریح کرد: در سال گذشته 4 هزار و 209 هکتار از اراضی شالیزاری به زیر کشت انواع طارم و 3 هزارو 900 هکتار به زیر کشت ارقام پر محصول برنج رفت .
پیش‌بینی کشت مکانیزه در 3500 هکتار از شالیزارهای قائم‌شهر
وی با اشاره به تجهیز و نوسازی 3 هزارو 600 هکتار از اراضی شهرستان قائم‌شهر، گفت: در سال گذشته 3 هزارو 340 هکتار از اراضی به‌صورت مکانیزه و بقیه به‌صورت سنتی کشت شد که پیش‌بینی می‌کنیم در سال جاری کشت مکانیزه، 10 درصد افزایش داشته باشد .
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قائم‌شهر افزود: رویکرد توسعه کشت مکانیزه باهدف کاهش هزینه، افزایش عملکرد در واحد سطح، اقتصادی کردن تولید، فرهنگ‌سازی برای گسترش مکانیزاسیون در دستور کار جهاد کشاورزی است و به‌منظور افزایش ضریب نفوذ مکانیزاسیون در مزارع و خروج ماشین‌های فرسوده کشاورزی، سال گذشته بیش از 25 میلیارد و 800 میلیون ریال تسهیلات از محل خط اعتباری شماره 5 مکانیزاسیون کشاورزی به شهرستان قائم‌شهر تخصیص یافت که 40 میلیارد ریال به دلیل شناور بودن اعتبار جذب شد .
کشت دوم برنج ممنوع شد
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قائم‌شهر از ممنوعیت کشت دوم برنج خبر داد و در خصوص علت این تصمیم، توضیح داد: در سال جاری با توجه به کمبود آب و آمادگی شهرستان در مواجه با بحران کم‌آبی، شالی‌کاران مجاز به کشت دوم برنج نخواهند بود و از 120 روستای شهرستان قائم‌شهر، 57 روستا در مواقع بحران کم‌آبی دچار چالش خواهند شد .
از 33 شالی‌کوبی قائم‌شهر فقط 10 شالی‌کوبی مدرن شده است
با توجه به تأثیر مدرن شدن شالی‌کوبی‌ها در بالا رفتن میزان تولید برنج و کاهش هزینه‌ها، جعفری اظهار داشت: در سال گذشته تکنولوژی دستگاه برداشت آوردیم اما چون شالیها باید زیر 48 ساعت خشک‌کن زده شود و رطوبت، ضایعات آن را بالا نبرد، به جهت نبود امکانات در شالی‌کوبی‌های ما کشاورزان شالیهای خود را به شالی‌کوبی‌های شهرهای دیگر می‌بردند .
وی از صاحبان شالی‌کوبی‌ها خواست برای مدرن کردن واحدهای خود مراجعه کرده و از تسهیلات صندوق توسعه ملی برخوردار شوند .
مازندران جزء 8 استان چراغ‌قرمز کشور، با بحران کم‌آبی
برنج ازجمله محصولاتی است که برای به ثمر رسیدن به آب فراوان نیاز دارد که به‌طورمعمول این آب از آبندانها، رودخانه‌ها، سدها و چاه‌ها تأمین می‌شود .
هادی نیک‌اختر مدیر امور منابع آب قائم‌شهر، سوادکوه، جویبار و سیمرغ با اشاره به اینکه استان سرسبز مازندران با بحران کم‌آبی مواجه است، عوامل این بحران را برشمرد و گفت: کاهش 20 درصدی بارندگی، کاهش 40 درصدی آورد رودخانه‌ها، تقلیل حوزه برف‌گیر از 13 هزار کیلومترمربع به حدود 4 هزار کیلومتر، از عوامل مهم ایجاد کم‌آبی محسوب می‌شوند و برابر گزارش ناسا طی ده سال آینده، کشور ما با خشک‌سالی مواجه است که در حال حاضر در سال سوم این پروسه قرار داریم .

نیک‌اختر بابیان اینکه قرار بود 140 میلیون مترمکعب از سد البرز آبگیری شود اما فقط 90 میلیون مترمکعب آبگیری شد، عنوان کرد: سطح ایستایی آب فروکش کرده و این هشداری است برای نزدیک‌تر شدن به خشک‌سالی .
پدیده سازگاری با کم‌آبی مدیریت می‌شود
مدیر امور منابع آب قائم‌شهر، سوادکوه، جویبار و سیمرغ اظهار داشت: برای شخم و شیار اراضی شالیزاری حدود 20 درصد آب مصرف می‌شود که با توجه به اینکه آب تخت شدن اراضی شهرستان قائم‌شهر امسال زودتر انجام‌شده است، برای صرفه‌جویی در مصرف آب مفید خواهد بود .
وی با اشاره به خرید اشتراک آب بیان کرد: آب یک هزار هکتار از اراضی شالیزاری شهرستان قائم‌شهر با خرید اشتراک از سد البرز تأمین‌شده است .
نیک‌اختر با اشاره به وجود 14 هزار حلقه چاه آب دارای پروانه در شهرستان قائم‌شهر، در خصوص آبندانها گفت: در اسفندماه سال گذشته همه آبندانهای موجود در شهرستان آب‌بندی‌شده است اما لازم است مشارکت کشاورزان برای لایروبی و بهسازی آبندانها بیشتر شود .
چاههای آب در مواقع بحرانی پای‌کار باشند
صفری مدیر توزیع آب شهرستان قائم‌شهر در خصوص مدیریت مستقیم توزیع آب در شهرستان، اظهار داشت: در اواخر سال گذشته به حدود 11 روستا اعلام شد تا آب موردنیاز خود را از سد البرز خریداری کنند و تاکنون 490 هکتار سهم وری انجام داده‌ایم .
وی افزود: سعی می‌کنیم از آب رودخانه‌ها و آبندانها استفاده بهینه انجام دهیم و چاههای منطقه را به‌صورت آماده، پای‌کار داشته باشیم تا در مواقع بحران مورداستفاده قرار گیرند .
توجه جدی شالی‌کاران به بیمه
با توجه به بحران کم‌آبی و یا بلایای طبیعی مقوله بیمه یکی از مهم‌ترین مواردی است که کشاورزان ازجمله شالی‌کاران باید به آن توجه جدی داشته باشند، توجه نکردن کشاورزان به مدل‌های بیمه و نداشتن آگاهی‌های لازم در این خصوص موجب شده تا کشاورزان پایین‌ترین رقم بیمه را انتخاب کرده و در مواقع خشک‌سالی و موارد مشابه نتوانند خسارت دریافت کرده و بین بیمه و مردم بی‌اعتمادی به وجود می‌آید .
در این خصوص محمد کریم عزیز زاده رئیس بانک کشاورزی قائم‌شهر اظهار داشت: در چند روز گذشته بیمه تضمین تولید برنج ایجادشده است که پرداخت غرامت آن بالا بوده و به ازای هر هکتار بیش از 8 میلیون تومان خسارت به شالی‌کاران پرداخت می‌شود .
30 هزار هکتار از اراضی شالیزاری مازندران آماده نشاکاری است، اظهار داشت: با توجه به توصیه‌های فنی، کشاورزان برای آماده‌سازی اراضی شالیزاری زودتر از سال‌های گذشته اقدام کردند و تاکنون 183 هزار و 500 هکتار شخم و شیار و 152 هزار هکتار آب تخت اولیه شد و به کشاورزان توصیه شد یک هفته تا 10 روز عملیات نشاکاری را زودتر از سال گذشته انجام دهند و بر این اساس تاکنون 180 هزار هکتار از شالیزارها عملیات خانه‌گیری و 170 هزار هکتار عملیات بذرپاشی در خزانه انجام شد که رشد 6 درصدی نسبت به سال قبل دارد .
نشاکاری زودهنگام باعث دور شدن محصول در مراحل پایان رشد می‌شود و از خطر کم‌آبی جلوگیری می‌شود چراکه در زمان گرمای تابستان یک هفته تا 10 روز عملیات برداشت زودتر انجام می‌شود و نسبت به سال قبل دوره رشد در زمان گرمای تابستان کمتر شده و در مدیریت آب کنترل بهتری صورت می‌گیرد و مصرف آب بهینه می‌شود .