چاپ

مازندران آنلاین - یک مردم شناس گفت: جنگل آباد کردن و تحت تاثیر طرح های توسعه قرار گرفتن همانند «تسطیح اراضی» موجب ایجاد بحران در مازندران شده است. به گزارش ایسنا مازندران، قاسم حسنی در دومین نشست علمی تخصصی مسائل آب در دانشگاه مازندران با تحلیلی بر گسست و فک شدگی محیط زیست این استان و تاثیر آن بر بحران آب، اظهار کرد: دانشگاه ها بر حوزه عمومی استان می توانند نقش داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه مولفه های اصلی و تشکیل دهنده زیست بوم مازندران، اقلیم، طبیعت، گونه های زیستی و فرهنگ است گفت: مجموعه مولفه های بالا به صورت حک شده محیط زیست یا زیست بوم مازندران را شکل می دهد.
این جامعه شناس خاطرنشان کرد: با توجه به بستر مازندران، اگر بتوانیم تغییراتی که بر روی آن رخ می دهد را بررسی کرده و جلوی آن تغییرات را بگیریم قطعا موجب حفاظت زیست بوم آن خواهیم شد.
حسنی افزود: به عنوان مثال تغییر کاربری بر الگوهای زیست بوم یک منطقه آسیب می زند و باید جلوی آن را گرفت.
وی با اشاره به اینکه اگر محیط زیست به طور طبیعی رشد نکند فک شدگی رخ می دهد، یادآور شد: عواملی که در فک شدگی و بسترمندی زیست بوم مازندران نقش دارد شامل تغییرات اقلیم و تغییرات مدرن که به دو بخش تغییرات توسعه ای و تغییرات اجتماعی تقسیم می شود است.
این مردم شناس و جامعه شناس گفت: تغییرات اقلیم در حال رخ دادن است و انسان ها تا اندازه ای مسئول این تغییر هستند.
وی با یادآوری این نکته که تغییرات اقلیم تنها 25 درصد بر بحرانی شدن آب تاثیر می گذارد و 75 درصد دیگر به فعالیت های انسانی مربوط می شود، تصریح کرد: تغییرات مدرن موجب تغییرات اقلیم در مازندران شده است که به دو بخش توسعه ای و اجتماعی تقسیم می شود.
حسنی یادآور شد: تغییرات توسعه ای مبتنی بر برنامه ریزی سازمان یافته ای است که نهادهای دولتی و بروکراتیک برای ارتقا و رشد بر زندگی اجتماعی اعمال می کند.
این جامعه شناس گفت: تسطیح اراضی، طرح هادی، تغییر کاربری، طرح های عمرانی و شهری، شهرک سازی، طرح مسکن و ساخت و ساز، طرح‌های احداث راه ها، کمربندی، طرح های صنعتی، فاضلابی، مکانیزاسیون کشاورزی از طریق تسهیلات به کشاورزان و سدسازی انواع طرح های توسعه ای است که اگر روی آنها فکر شود و جلوی آنها را گرفت فک‌شدگی ایجاد نمی شود.
حسنی با اشاره به ویژگی طرح های توسعه ای مازندران که شامل غلبه چشم‌اندازی نوسازی، رویکرد بوروکراتیک و از بالا به پائین، عدم توجه به پیامدهای ناشی از اجرای طرح ها، فقدان چشم انداز فرهنگی، عدم توجه چشم انداز بومی، فقدان توجه به مسائل اخلاق در اجرای طرح ها می شود، یادآور شد: تغییرات اجتماعی به تدریج تحت تاثیر عوامل غیرتوسعه ای رخ می دهد و مبتنی بر مسائل سازمان یافته نیست.
وی گفت: مصداق‌های فک‌شدگی بر زیست‌بوم مازندران شامل افزایش جمعیت شناور و مصرف آب، مهاجرت، کشاورزی، دو کشته شدن کشاورزی و افزایش بی رویه چاه، تغییر در الگوهای استفاده از زمین، استفاده از سموم، زباله ها، پسماندها و شیرابه ها، گردشگری و افزایش خانه های ویلایی است.
این مردم شناس با اشاره به این که جمعیت مازندران اکنون بیش از سه میلیون نفر است و این آمار بدون احتساب به جمعیت شناور محاسبه شد، گفت: بخشی از بحران آب در مازندران را باید در تولید غذا دانست، به طوری که میزان آب مورد نیاز برای تامین جمعیت غذای استان بیشتر شده و باعث افزایش بحران آب شده است.
وی افزود: وسعت منطقه خزری کاهش چشمگیری داشته و ییلاقات مازندران از بین رفته است.
حسنی با اشاره به اینکه بحران آب در بخش کشاورزی در مازندران به وفور دیده می شود، تصریح کرد: با توجه به قطب کشاورزی مازندران بیشتر مصرف آب در این حوزه است؛ کشت فوری و انفرادی شدن آن یک بحران تلقی می شود.
وی با بیان اینکه از تکنولوژی به صورت ناکارآمد در مازندران استفاده می کنیم، خاطرنشان کرد: کشاورزی فوری به شدت موجب اختلال در کاشت، داشت و برداشت به وسیله حفر چاه پراکنده، از بین رفتن دانش محلی و مدیریت اجتماعی سنتی آب می شود.
این جامعه شناس با یادآوری این نکته که در مازندران دو شیوه استفاده از زمین وجود دارد، تصریح کرد: جنگل آباد کردن و تحت تاثیر طرح های توسعه قرار گرفتن «تسطیح اراضی» موجب ایجاد بحران در مازندران شده است.
وی گفت: پیامدهای فرهنگی این تغییرات موجب، گسست بین فرهنگ و زیست بوم، فرسایش دانش های بومی، فقدان حمایت های فرهنگی از تنوع اکولوژیکی و غیره می شود.
حسنی با اشاره به اینکه پیامدهای اجتماعی این تغیرات به انفرادگرایی فرسایش سرمایه اجتماعی منجر می شود، افزود: ضعیف شدن خاک، آلودگی آب، بیماری های آب، خشک شدن چشمه ها، کم شدن آب رودخانه ها، تخلیه آب بندان ها و غیره پیامدهای طبیعی این پدیده است.
وی گفت: تغییر در گونه های زیستی، مهاجرت پرندگان، از بین رفتن خزندگان و آبزیان را می توان از پیامدهای زیست محیطی استفاده ناکارآمد از زمین در مازندران دانست.
/* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-qformat:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin-top:0in; mso-para-margin-right:0in; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0in; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:"Calibri","sans-serif"; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-fareast-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-theme-font:minor-fareast; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
انتهای پیام