چاپ

مازن انلاين- آمار سال آبي 94-95مازندران نشان مي دهد که حجم روان آب هاي رودخانه هاي نکا رود 48درصد، تجن 64درصد، تلار 16درصد، هراز 23درصد و چالوس هشت درصد نسبت به دوره شاخص 50 ساله کاهش ولي حجم روان آب 2رودخانه چشمه کيله در تنکابن 24درصد و بابلرود در بابل 16درصد نسبت به دوره شاخص افزايش داشته است.
در همين حال گزارش سال آبي شرکت آب منطقه اي مازندران نشان مي دهد ،ميزان بارندگي تجمعي حوزه آبريز رودخانه هاي استان 712ميلي متر در سال 94 _95بوده است که اين مقدار بارندگي نسبت به مدت مشابه سال آبي 93-94 ،هشت درصد و نسبت به دوره شاخص ( 50ساله) 12درصد افزايش نشان مي دهد.
قربانعلي خدابخشي مدير دفتر مطالعات پايه منابع آب شرکت آب منطقه اي مازندران دلايل کاهش روان آب رودخانه هاي مرکزي و شرق استان را بارش هاي غير موثر دانست و گفت: هر چند سال آبي 94-95 سال پر آبي در استان مازندران محسوب مي شود ،اما بارش ها غير موثر بوده و بيشتر بارندگي ها در دشت بوده است و بارندگي در ارتفاعات که رودخانه ها بايد از سرچشمه ها تغذيه شوند، کمتر بود.
خدابخشي با اشاره به اينکه خشکسالي سال هاي گذشته و برداشت هاي بي رويه ، چشمه ها و سفره هاي زير زميني را با مشکل جدي مواجه کرده است، بيان داشت: باران هاي رگباري و پراکنده به عنوان بارش هاي غير موثر سبب شد تا به رغم افزايش مقدار بارش ،اما روان آب هاي رودخانه ها زياد نشود و در مواردي تبديل به سيلاب شده است.
مدير دفتر مطالعات پايه منابع آب شرکت آب منطقه اي مازندران يکي از راهکارهاي برون رفت از جبران مشکلات خشکسالي و مديريت بر روان آب رودخانه ها را ايجاد سازه هاي تنظيم کننده به ويژه سدها دانست.
وي به اهميت ساخت سد گلورد روي رودخانه نکا رود و ظالم رود و سد هراز بر روي رودخانه هراز اشاره کرد و بيان داشت: با ساخت اين سازه هاي ذخيره آب ،مي توان روان آب هاي رودخانه ها را مديريت و سفره هاي زير زميني را تقويت کرد.
خدابخشي همچنين خطاب به کشاورزان گفت: براي جبران کاهش روان آب رودخانه هاي استان ،کشاورزان با استفاده از روش هاي نوين و مناسب آبياري ميزان مصرف را تقليل دهند که اين امر سبب مي شود تا علاوه بر تداوم روان آب ،امکان بهره برداري بيشتر براي ديگر کشاورزان بوجود مي آيد.
وي گفت: در سال آبي 94-95 ، شاهد کاهش 23درصدي روان آب رودخانه هراز به عنوان مهمترين رودخانه استان که دشت 110 هزار هکتاري در مرکز مازندران را مشروب مي کند،بوده ايم.
،ساخت سدمخزني هراز در فاصله 24 کيلومتري جنوب شهرستان آمل برروي رودخانه پرآب هراز چند سال پيش شروع شد و اکنون با پيشرفت فيزيکي 30 درصدي در حال اجراست.
ظرفيت تنظيم سد هرازسالانه 650 ميليون متر مکعب است که با تکميل آن يک ميليون نفر از جمعيت استان مازندران از آب شرب بهره مند مي شوند و 100 هزار هکتار از اراضي دشت هراز نيز آبياري خواهد شد.
عمليات ساخت سد مخزني گلورد نيز در 40 کيلومتري جنوب شهرستان نکا سال 1388 بر روي رودخانه نکا رود به عنوان يکي از رودخانه هاي سيلابي مازندران آغاز شد تا علاوه بر تامين آب کشاورزي 25 هزار هکتار اراضي کشاورزي دشت نکا و بهشهر و تامين آب شرب 30 ميليون متر مکعبي شهرهاي پايين دست نکا ، بهشهر و گلوگاه ،از سيلاب هايي که هر 50 سال يکبار در اين مناطق رخ مي دهد ،جلوگيري شود.
در حال حاضر سد گلورد 80 درصد پيشرفت فيزيکي دارد.
مازندران 120 رودخانه اصلي و فرعي به طول هفت هزار کيلومتر دارد که حدود 460 هزار هکتار از زمين هاي کشاورزي و باغي استان به روش هاي مختلف از جمله ايجاد سردهنه با آب اين رودخانه ها آبياري مي شود.
مهم ترين روش آبياري زمين هاي کشاورزي ،بويژه اراضي شاليزاري مازندران از طريق سردهنه هاي رودخانه ها است .
**کاهش 14سانتي متر سطح ايستايي آب چاه هاي زمين هاي کشاورزي شرق و مرکزي استان مازندران
مدير دفتر مطالعات پايه منابع آب شرکت آب منطقه اي مازندران گفت: در حالي که بارندگي هاي سال آبي 94-95تا 15ميليون متر مکعب آب سفره هاي زير زميني استان را تقويت کرده است ،اما سطح ايستايي آب چاه هاي دشت هاي ساري - نکا و بهشهر - گلوگاه در شرق استان، 14سانتي متر پايين تر رفته است.
زمين هاي مرکزي و شرق مازندران که دست کم 15 شهرستان مازندران را شامل مي شود ،60 درصد توليدات کشاورزي و باغي استان را در اختيار دارند.
خدابخشي در عين حال توضيح داد :سطح ايستايي آب چاه هاي دشت نور- نوشهر در غرب استان مازندران ،41سانتي متر بالاتر آمده است.
وي تعداد چاه هاي موجود در مازندران را 85 هزار حلقه چاه اعلام کرد و افزود: 96 درصد اين چاه ها تامين کننده آب کشاورزي مورد نياز استان و بقيه براي تامين آب شرب هستند.
وي ميزان تخليه سالانه آب از اين تعداد چاه را يک ميليارد متر مکعب اعلام کرد و گفت: چاه ها از جمله منابع اصلي تامين آب براي آبياري زمين هاي کشاورزي مازندران به شمار مي روند.
**روند کاهشي کيفيت آب رودخانه هاي مازندران
خدابخشي فرايند کيفيت آب رودخانه هاي مرکزي و شرق استان مازندران را رو به کاهش دانست و اظهار داشت: به دليل کاهش روان آب هاي رودخانه ها ، برداشت هاي بي رويه و ورود انواع آلودگي ها ناشي از فاضلاب شهري ، صنعتي و کشاورزي ، کيفيت آب رودخانه ها به لحاظ کلر محلول و هدايت الکتريکي ( سختي آب ) نسبت به 10 سال گذشته کاهش يافته است.
وي افزايش هدايت الکتريکي ( سختي آب ) را عامل خطر پايين آمدن کيفيت آب دانست و ادامه داد: به دليل افزايش سختي آب درحال حاضر کيفيت آب زير زميني در منطقه ساحلي استان افت پيدا کرده و منجر به زيان هاي اقتصادي ناشي از کاهش عملکرد و کيفيت محصولات کشاورزي در پايين دست نيز شده است.
مدير دفتر مطالعات پايه منابع آب شرکت آب منطقه اي مازندران با اشاره به اينکه در سال آبي 94-95 بيش از 250ميليون متر مکعب آب ذخيره شده از سدهاي بزرگ و کوچک استان استفاده کشاورزي شده است، گفت: با توجه به بارندگي هاي مناسب و اجراي صحيح نوبت بندي آب ، کشاورزان پايين دست سدها ،کمتر با مشکل آب کشاورزي مواجه شدند.
وي اضافه کرد:مازندران داراي 2سد بزرگ شهيد رجايي و البرز و هشت سد کوچک با ظرفيت 324 ميليون مترمکعب است که سال آبي گذشته به طور ميانگين 85 درصد ظرفيت شان پر شده بود.
وي با اشاره به اينکه در سال آبي 94-95،حدود 300ميليون متر مکعب آب از طريق آببندان هاي مازندران نيز براي مصارف کشاورزي استفاده شده است، ادامه داد: 800 قطعه آببندان با ظرفيت 350 ميليون متر مکعب هم در مازندران وجود دارد که از مهم ترين منابع تامين آب شاليزارهاي استان است.
حجم بارندگي سالانه در مازندران 15 ميليارد متر مکعب برآورد مي شود که حدود 9 ميليارد متر مکعب آن طبق آمارهاي رسمي شرکت آب منطقه اي و هواشناسي تبخير مي شود و تنها حدود شش ميليارد متر مکعب آن در دسترس قرار مي گيرد که از اين ميزان چهار ميليارد متر مکعب آب هاي سطحي است.
استان مازندران با داشتن بيش از 300 هزار هکتار زمين کشاورزي و 160 هزار هکتار باغ در توليد هفت نوع محصول رتبه اول و هشت نوع ديگر رتبه دوم و سوم کشور را دارد.