چاپ

پیام مازند - سوادکوه - شادی آفرینی از مولفه های مهندسی فرهنگ به شمار می رود و می توان آن را چاشنی جشنواره های بومی و محلی قرار داد تا حضور در طبیعت را به کام مسافران شیرین کند.

حصیر و زیلوهای رنگارنگ، چادرهای برپا شده در میانه طبیعت سرسبز و خانواده‌هایی که در کناره جاده‌ها یا در میانه پارک‌ها اتراق کرده‌اند، منظره‌ای سراسر رنگ است که در تابستان و تعطیلات در مازندران به چشم می‌خورد اما در کنار این همه رنگ‌های شاد، اگر کمی دقت کنیم، پدیده‌هایی خاکستری رنگ نیز هویدا است؛ کودکانی که در دل جنگل‌های سرسبز در دنیای تبلت‌های خود رها شده‌اند و هر خانواده‌، همچون جزیره‌ای تک افتاده، درکنار هم خندیدن و شادمانی سالم را فراموش کرده است .
بسیاری از مسافران از سرب و دود کلان شهرها به پارک‌های جنگلی آمده‌اند اما بجای استنشاق هوای پاک جنگل‌ها، دود قلیان را نفس می‌کشد. افراد خودمدار که مدارای در جمع بودن را فراموش کرده‌اند و با کوچک‌ترین بهانه قطار ناسزاهایشان به حرکت در می‌آید و عده‌ای که این پارک‌ها را حیاط خلوت خانه‌های خود تصور کرده‌اند و امنیت و حق همگانی استفاده از آن را از دیگران سلب و برخی خانواده‌ها را از حضور دوباره در پارک‌ها پشیمان می‌کنند .
حسین قاسمی، در گفتگو با خبرنگار مهر ، با اشاره به ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی موجود در پارک‌ها و تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورز، گفت: پس از آسیب‌شناسی محیطی، پارک جوارم سوادکوه یکی از نقاط آسیب‌پذیر شهرستان سوادکوه در نظر گرفته و مقرر شد به‌منظور کاهش آسیب‌ها جشنواره دیار علویان در این پارک انجام شود.
برخی خانواده‌ها بر این عقیده هستند که پارک‌ها و سواحل، به دلیل وجود برخی ناهنجاری‌ها، نقاط مناسبی برای تفریح خانواده نیست
مدیراجرایی جشنواره دیار علویان پارک جوارم، هدف از برگزاری این جشنواره را ایجاد محیطی امن، پرنشاط و همراه با سلامت معنوی برای خانواده‌ها، عنوان کرد و افزود: برخی خانواده‌ها بر این عقیده هستند که پارک‌ها و سواحل، به دلیل وجود برخی ناهنجاری‌ها، نقاط مناسبی برای تفریح خانواده نیست و این جشنواره در پی ایجاد شادی و تفریح حلال در این تفرجگاه‌ها است .
وی با بیان اینکه این جشنواره برای هفتمین سال متوالی، توسط کانون فرهنگی-تبلیغی عماریون در تعطیلات تابستان در این پارک برگزار می‌گردد، هفت آیتم این برنامه را نمازجماعت، مشاوره (خانواده و احکام)، غنچه باران (مسابقات، نقاشی، بازی و گریم صورت کودکان)، بازی‌های بومی محلی مختص بزرگسالان (بازی‌های فراموش‌شده محلی مانند چولنگ و بازی‌های معمول مانند دارت و طناب‌کشی)، رادیو پارک (آوای محلی، سلام اقوام، مشاوره و مسابقه)، مرد بارانی و اجرای نمایش برشمرد و افزود: بخش مشاوره به صورت ترکیبی در همه آیتم‌ها نیز گنجانده شده است .

قاسمی با بیان اینکه آیتم مرد بارانی برگرفته از شخصیت بومی-محلی مرد مازندرانی و ترویج‌گر فرهنگ بومی منطقه است، افزود: این آیتم برای مردم مازندران یادآور خاطرات گذشته و برای مسافران نیز نوعی آگاهی‌بخشی از سنت‌های محلی این دیار است .
با شروع جشنواره در پارک جوارم و آغاز به کار رادیو، کودکانی که همراه با خانواده به پارک جوارم آمده‌اند و در حوالی محل جشنواره هستند، از تنهایی و بازی‌های مجازی جدا شده و بازی‌های کودکانه جمعی را از سر می‌گیرند و فریادهای شادمانه‌شان شنیده می‌شود و این مدیون بخش غنچه‌های جشنواره است. قاسمی در رابطه با این بخش گفت: در بخش غنچه‌های باران، کودکان با انجام بازی‌ها و مسابقات، در محیطی امن دور هم جمع می‌شوند و بازی حقیقی جمعی را همراه با دیگر همسالان خود انجام می‌دهند .
این فقط بازی‌های کودکانه نیست که شادی جمعی را به پارک جوارم آورده، مسابقات بزرگسالان نیز پر از هیاهو و هیجان، اقوام مختلف و اعضای خانواده‌ها را در محیطی دوستانه و شاد گردهم آورده است. مدیر اجرایی جشنواره دیار علویان نیز، یکی از کارکردهای مهم این بازی‌ها را ایجاد احساس مودت و دوستی میان خانواده‌ها و اقوام برشمرد .
محمد تقی‌زاده، با بیان اینکه جشنواره دیار علویان در 17 شهرستان استان مازندران برگزار می‌گردد، تعداد نقاط ثابت و سیار اجرا را حدود 40 پارک و ساحل برشمرد و افزود: تمام شهرستان‌ها به دلیل وجود مسافر و مکان اجرا ظرفیت اجرای برنامه فرهنگی در این سطح را نداشتند .
همچنان که برای غریق سواحل چاره اندیشیده می‌شود، برای فرهنگ سواحل نیز باید چاره‌ای اندیشیده شود و برگزاری این جشنواره‌های فرهنگی در همین راستا است
معاون اجتماعی و مطالعات فرهنگی سپاه کربلای مازندران، عدم اجرای برنامه فرهنگی و وجود آسیب فرهنگی را مبنای انتخاب پارک‌ها و سواحل دانست و ادامه داد: همچنان که برای غریق سواحل چاره اندیشیده می‌شود، برای فرهنگ سواحل نیز باید چاره‌ای اندیشیده شود و برگزاری این جشنواره‌های فرهنگی در همین راستا است .
وی مبنای انتخاب آیتم‌های فرهنگی و هنری را مقابله با آسیب‌، انتقال محتوا و اصلاح رفتار و سبک زندگی عنوان و خاطرنشان کرد: در اجراهای این برنامه، کارهای فاقد معنا دیده نمی‌شود و هر برنامه‌ای با هدفی مشخص اجرا می‌شود که برآیند این اهداف مقابله با آسیب‌های اجتماعی و انتقال مفاهیم به مخاطب است .
تقی‌زاده از جمله کارکردهای این برنامه را برهم زدن فضای آسیب مانند فروش موادمخدر و مشروبات الکلی، اختلاط و پوشش نامناسب در این مکان‌ها بیان کرد و با اشاره به اینکه بازی‌های گنجانده شده در این برنامه فرهنگی بر مبنای اصول روانشناسی انتخاب شده‌اند، افزود: روح جمعی و خانوادگی در این بازی‌ها حاکم بوده که علاوه بر ایجاد نشاط، موجب تحکیم روابط والد-فرزندی و زوجین می‌شود و در متن بازی نیز روانشناس حضور دارد تا پیام‌ها را منتقل کند .
معاون اجتماعی و مطالعات فرهنگی سپاه کربلای مازندران، یکی از مولفه‌های مهندسی فرهنگ را شادی‌آفرینی عنوان کرد و اجرای این برنامه را در راستای ارائه الگوی شادی‌آفرینی سالم دانست و گفت: هدف ما ایجاد شادی واقعی، مورد پسند همگان و به دور از آسیب‌ها است .

وی گردشگری در استان مازندران را فرصتی دانست که به دلیل مدیریت ناصحیح در حال تبدیل به یک آسیب و مسئله فرهنگی است و با ابراز تأسف از عدم انجام کار علمی دقیق در حوزه شادی‌آفرینی، بر ضرورت انجام کار بیشتر در این زمینه تأکید کرد .
تقی‌زاده با بیان اینکه در ذیل این طرح در حال بررسی وضعیت مطلوب هستیم، ادامه داد: در این بررسی، وضعیت مطلوب به‌صورت علمی از دیدگاه مکتبی، عرفی و تاریخی و شیوه‌های رسیدن به آن ترسیم می‌گردد .
بخشی از فرهنگ، حول مکان‌های عمومی شکل می‌گیرد و در این بین پارک‌ها به‌عنوان مقصد تفریحی بسیاری از خانواده‌ها، عامل انتقال و شکل‌گیری فرهنگ هستند. با نگاهی به بسیاری از پارک‌های جنگلی و ساحلی استان مازندران، می‌توان به وجود ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی در آن پی برد؛ ناهنجاری‌هایی که تهدیدکننده کانون خانواده، امنیت، نشاط و سلامت اخلاقی جامعه هستند. با توجه به وجود این آسیب‌ها در پارک‌ها به‌عنوان یکی از بسترهای شکل‌گیری فرهنگ، متولیان امر فرهنگ بر ضرورت مهندسی فرهنگ در این مکان‌های عمومی تأکید دارند.
بررسی آسیب‌شناسانه فرهنگ حاکم بر پارک‌ها به‌منظور دریافت نقاط قوت و ضعف آن، ارزیابی و فاصله‌سنجی آن با فرهنگ مطلوب یکی از زیرشاخه‌های مدیریت و مهندسی فرهنگ در این مکان‌هاست و اجرای چندین ساله برنامه‌های فرهنگی با نام پارک پاک و جشنواره دیار علویان در پارک‌ها و سواحل مازندران راهکاری برای کاهش آسیب‌ها، ایجاد نشاط سالم و رسیدن به فرهنگ مطلوب است. جشنواره‌هایی که نه فقط یک سرگرمی کوتاه‌مدت بلکه تروج‌گر فرهنگ اصیل ایرانی-اسلامی با رنگ و بوی بومی-محلی هر منطقه هستند.