چاپ

مازندران آنلاین - نوشهر - ایرنا – ضرورت خرافه زدایی از مجالس و آیین های نهضت عاشورایی یکی از مباحث مهمی است که با تدبیر علمای دینی ، اندیشمندان اسلامی همراه با برنامه ریزی دقیق از سوی مسئولان می تواند محقق شود.
بی شک محبوبیت ذکر مصائب اهل بیت و بزرگداشت این بزرگواران بر کسی پوشیده نیست و در روایات نیز کم و بیش بر آن تاکید شده است. بدیهی است که هیچگاه این بزرگواران نیازی به مویه ، نداشته و ندارند ، به طور حتم چنین کاری هدف نیست بلکه گریستن خود نیز فلسفه ای دارد تا رابطه عشق و عاطفی میان اهل بیت و ارادتمندان برقرار سازد و این رابطه به گسترش فرهنگ آنها میان مردم و جامعه کمک کند.
چنانچه ارادت ورزی نیز خود هدف نیست ، بلکه راهی به تعمیق اثر بزرگان در دل و جان و عمل انسان هاست تا آنگونه که آنها بوده و خواسته اند ، زندگی کنند.
سوگواری ها در ماه محرم بویژه تاسوعا و عاشورای حسینی چند سالی است هدف انگاشته شده است بدون اینکه به چرایی و فلسفه آن توجه شود. غافل از اینکه برپایی مراسم سوگواری ، هدف دارد و آن معرفی شایسته مکتب آنها و گسترش فرهنگ اهل بیت (ع) است و باید این جهت گیری حتما در برپایی مراسم مد نظر قرار گیرد و شکل و برگزاری آن با این هدف کاملا هماهنگ باشد .
به عبارتی اهل بیت و بالاخص حسین ابن علی (ع) صاحب مکتب اند که همه حوادث زندگی آنها بویژه شهادت آنها ، اجزایی از آن مکتب را تشکیل می دهد و این مکتب راه و رسم زندگی ماست که همچون گفتار این بزرگواران بر ما حجت است و برگزاری سوگواری باید با درک صحیح اهداف آنها و در همان جهت ساماندهی شود .
جهت یافتن این مراسم به اهدافی همچون ارادت ورزی خاص ، زمینه را برای تحریف نقلی نیز مهیا ساخته است . جز آنکه اظهار ارادت ورزی نیز فقط در شیون کردن و گریستن ها و شکل یافتن حرکات خاص خلاصه شده و از آن بستری را ساخته که میدان داران ویژه ای به این مجالس کشیده شوند که ابدا شایسته چنین مجالسی نیستند.
برخی میدان داران این عرصه معنوی امروز کسانی هستند که هنر آنها نه درک و معرفی شایسته و بایسته فرهنگ اهل بیت ، بلکه ابداعات ویژه و شورافکنی های ویژه است . هدفی که از آنها خواسته شده تحویل مجلسی گرم و مستمع پسند و ایجاد شور در مردم است و نه معرفی صحیح و تبیین درست فرهنگ ائمه معصومین و بدیهی است هر روز نبض این مجالس از صالحان و شایستگان آن خارج و به افراد کم بضاعت سپرده می شود.
طبیعی است زمانی که شیون مهم باشد ، نقل مصائب نیز به شکلی گزینشی یا ساخته و پرداخته می شود که حداکثر این کارایی را داشته باشد. امروزه آنچه بیشتر دیده می شود چنین است که با کمال تاسف به دست مدعی ارادتمندان آنها در جامعه ما در جریان است.
یک مدرس دانشگاه و مدارس آموزش عالی ورود خرافه به مراسم مذهبی در جامعه شیعی را ظلم به مذهب تشیع دانست و گفت : در مذهب تشیع یکی از اصول مهم آن حکم عقل است و هیچ فرقه ای همچون شیعه برای عقل جایگاه ویژه ای در نظر نگرفته است.
حسین حلاج در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : متاسفانه برخی افراد غیر عالم و غیر اندیشمند و غیر فاضل با سوء استفاده از ضعف فرهنگی عوام از راه های گوناگون در میان آنها نفوذ کرده و به دنبال ترویج خرافه بین آنها هستند.
وی اظهار داشت : وقتی معارف دینی در جامعه ضعیف شود و افراد غیر متخصص به بیان مسائل دینی بپردازند ، خرافه در آن جامعه رشد می کند و تا آنجا پیش می رود که حتی می تواند جای مباحث اصلی را بگیرد و به هدف تبدیل شود.
حلاج با بیان اینکه مقابله با خرافه گرایی در جامعه زمان بر خواهد بود ، خاطر نشان کرد : برای برخورد با خرافه باید حوصله کرد و از اعمال خشونت علیه مروجان آنها به شدت پرهیز نمود چرا که مروجان این باورها، مظلوم نمایی می کنند و ادعاهای آنها در جامعه جانی تازه می یابد.
به گفته این مدرس دانشگاه ، سوگواری مبنا دارد و باید بر اساس مبانی آن عمل شود و برخی رفتارها در این عرصه مانند گریه کردن و سینه زدن طبیعی و درست است اما اگر از رویه طبیعی آن خارج شود ، خرافی است.
وی یادآور شد : با فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به جامعه می توان شور حسینی را با شعور همراه ساخت و عاشقان حسین (ع) را به معارف آن بزرگوار نزدیک تر سازد.
یک محقق و پژوهشگر معارف دینی نیز با بیان اینکه غیر ممکن است روزی خرافه کلا از جامعه محو شود ، گفت : بافته هایی که انسان ها به دور از واقعیت و بر اساس تخیل خود فارغ از دغدغه عقلانیت و اخلاق به آن دامن می زنند ، خرافه گفته می شود.
اردشیر منصوری که اخیرا در همایش خرافه زدایی از ادبیان عاشورایی سخن می گفت ، افزود : روایاتی در تاریخ اسلام داریم که برای آنها سند معتبری وجود ندارد که به اصطلاح دینی به آنها خبر واحد می گویند و برخی اخبار درباره امام حسین (ع) و واقعه عاشورا از این دست است.
وی به برخی از سخنانی را که به امام حسین (ع) منتسب کرده اند و فاقد سند معتبر است اشاره کرد و بیان داشت : درباره سخن مشهور إنَّ الحَیاةَ عَقیدَةٌ و جِهادٌ و هَل مِن ناصر یَنصُرنی که در خیلی از منبرها آن را از سخنان امام حسین (ع) می دانند هیچ سند معتبری وجود ندارد و بسیاری از علمای دینی با منتسب کردن آن به امام حسین مخالفند.
منصوری اظهار داشت : در باره اینکه علی اصغر (ع) شیرخواره و 6 ماهه بوده هیچ سند معتبری وجود ندارد و اینگونه مباحث از قرن چهارم وارد مباحث دینی شده و باید برای بیان این حقایق هزینه داد همان طور که علمای بزرگی همچون صالحی نجف آبادی خالق کتاب شهید جاوید و شهید مطهری هزینه دادند.
وی با بیان اینکه علم غیب امام حسین (ع) و خاندانش مبنی بر اینکه امام در کجا و چگونه به شهادت می رسند ، فاقد سند تاریخی و فاقد تایید عقلی است ، خاطر نشان کرد : اگر مسلمان شیعه به کلام الله که در قرآن آمده اعتقاد دارد با رجوع به آیه 9 از سوره احقاف و آیه 34 سوره لقمان می تواند به این واقعیت دست یابد که تنها خداست که از آینده خبر دارد.
این محقق و پژوهشگر معارف دینی تصریح کرد : اشکالی ندارد افرادی برای جلب توجه مومنان به معارف حسینی مجلسی برپا کنند و در آن پذیرایی هم صورت گیرد اما اگر این مجلس با خرافه همراه باشد به جای آنکه یک سر سوزن ما را به امام حسین (ع) و معارف آن بزرگوار نزدیک سازد ، فرسنگ ها ما را دور خواهد کرد.
وی گفت : در دین اسلام به تاکید بسیاری از فقهای دینی ، اخلاقی و اسلام شناسان نماز خواندن در معابر عمومی کراهت دارد و اگر مانع تردد مردم شود حرام است و این که برای ساعت ها دسته روی در خیابان راهبندان ایجاد و فکر می کنیم کار مذهبی کرده ایم و اگر هم کسی اعتراض کرد او را ضد اسلام و مخالف امام حسین (ع) بدانیم ، هیچ تناسبی با اعتقادات اسلامی و شیعی ندارد.
منصوری با اشاره به اینکه امروزه خرافه لابه لای روضه خوانی ها و مداحی ها رسوخ کرده است ، افزود : در این دسته روی ها تاثر از مصیبت حسین (ع) که کف توجه است دیده نمی شود چه برسد به اوج توجه که همانا آشنایی با معارف حسینی است.
وی یادآور شد : با توجه به عشق و علاقه ای که نسبت به امام حسین (ع) در جامعه اسلامی ایران وجود دارد باید معارف قیام عاشورا آنگونه که هست برای جامعه بازگو و از پرداختن به حواشی اجتناب شود.
خبرنگار: علیرضا پورعلم ** انتشار دهنده : حسن فلاحتی
1654/1602/7513/