چاپ

پیام مازند - صنعت پوشاک و نساجی در مازندران سابقه دیرینه ای دارد و اکثر مردم ایران با نام نساجی قائمشهر آشنا هستند اما این نام به اندازه بزرگی نامش نتوانسته در عرصه صنعت بزرگ بماند و سرش زیر سنگینی واردات عمده پارچه خم شده است، نداشتن اطمینان به جنس داخلی سبب شده سفارش دهنگان عمده پوشاک پس از تحویل سفارش خود، پیش از توزیع در بازار نشان های خارجی را به پوشاک تولید داخل برچسب بزنند.
،پوشاک، صنعتی سودآور با ارزش افزوده بالا و اشتغال زایی مولد که می تواند سهم صنعت نفت را در بسیاری از کشورهای نفتی از اقتصاد ناخالص داخلی به خود اختصاص دهد.
اهمیت این صنعت در اقتصاد به حدی است که بسیاری از کشورها از سود سرشار فروش نفت و حتی منابع معدنی و طبیعی چشم پوشی کرده و روی تقویت تولید و بازار صادراتی صنعت پوشاک تمرکز کرده اند.
ترکیه که شاید بارها نام آن را به عنوان کشور در حال توسعه صنعت پوشاک شنیده ایم، برای تحقق صادرات 250 میلیارد دلاری تا سال 2023 برنامه ریزی کرده است که بخش مهمی از آن تاکنون محقق شده است.
حتی بنگلادش نیز روی این صنعت تمرکز ویژه ای کرده به گونه ای بیش از 9 میلیون نفر از جمعیت 30 میلیونی این کشور در صنعت نساجی مشغول به فعالیت هستند که برای شرکت های بزرگ آمریکایی و اروپایی تولید می کنند!
ارزش بازار مصرف پوشاک در دنیا بیش از هزار و 200 میلیارد دلار در سال 2012 بوده که پیش بینی می شود این میزان در سال 2025 به بیش از 2 هزار میلیارد دلار برسد.
75 درصد این بازار پرسود در اختیار اتحادیه اروپا، آمریکا، چین و ژاپن است، سهم ایران در بازار جهانی به 5 صدم درصد هم نمی رسد.
متاسفانه برخلاف بازارهای جهانی که هر سال سرانه مصرف را افزایش می دهند اما در ایران شاهد کاهش سرانه مصرف پوشاک هستیم به گونه ای که سرانه مصرف 200 دلاری هر ایرانی در سال 93 به 147 دلار در سال 96 رسید!
شاید بارها واردات عمده از کشورهای مختلفی همچون چین یکی از مهم ترین موانع پیش روی تولید صنعت پوشاک کشور بیان شده است، اما علاوه بر واردات پوشاک به ایران که یک و نیم برابر متوسط جهانی است، آمار تکان دهنده قاچاق نکته ای است که به آن کمتر توجه شده است.
رشد قاچاق پوشاک در ایران از اوایل دهه 80 شروع شد و امروز از بازار 23 هزار میلیاردی پوشاک ایران، 15 هزار میلیارد تومان در اختیار واردات و قاچاق است.
75 درصد از کل کشفیات پوشاک قاچاق در ایران متعلق به چین و 9 درصد متعلق به امارات است که این کشورها در صدر کشورهای صادرکننده پوشاک با نشان تجاری جعلی هستند.
طبق آخرین آمار مربوط به سال 94، بازار تهران 53 درصد از توزیع پوشاک کشور را بر عهده دارد که از این رقم 44 درصد قاچاق و 9 درصد نیز همراه با مسافر وارد می شود.
* عدم توجه صنعت پوشاک به ذائقه مصرف بازار
روزنامه نگار و پژوهشگر اقتصادی با بیان اینکه قیمت تمام شده تولید پوشاک در ایران بسیار بالا است، اظهار کرد: به دلیل واردات پوشاک ارزان قیمت از کشورهایی مثل چین، تولیدکنندگان داخلی قدرت رقابت با این اجناس را نداشته و شاهد رکود بازار صنعت پوشاک هستیم.
عاطفه فلاح خاطر نشان کرد: تولید انبوه پوشاک در چین و استفاده فراوان از مواد اولیه بسیار ارزان قیمت موجب شده تا این کشور در کسب بازارهای جهانی به خصوص بازار ایران بسیار موفق عمل کند.
وی با بیان اینکه تولید پوشاک در ایران انبوه و سری دوزی نیست، تصریح کرد: تولید فله ای و انبوه، هزینه تمام شده را کاهش می دهد اما به دلیل برخی سیاست های غلط که مواد اولیه تولید پوشاک را در کشور افزایش داده است، تولیدکننده نمی تواند محصولی به مراتب ارزان تر از مشابه چینی تولید کند.
فلاح عدم مطالعه در بازار مصرف را دیگر مشکل صنعت پوشاک کشور برشمرد و گفت: جامعه تولیدی صنعت پوشاک وقتی مجوز تولید می گیرند برای سلایق و ذائقه اقشار مختلف برنامه ای ندارند، تولید کننده باید در ابتدای کار روی بازار و ذائقه مصرف اقشار مختلف مطالعه داشته تا بتوانند بسته به تقاضای واقعی موجود در بازار تولید کند.
وی توجه به نظام عرضه و تقاضا را بسیار مهم دانست و افزود: هر چند قدرت خرید مردم نیز نسبت به سال های قبل کاهش زیادی داشته و موجب شده تا سهم پوشاک ازسبد مصرفی خانوارها کاهش یابد.
* سابقه دیرینه صنعت پوشاک در مازندران
با آن که مسئولان بیان کرده اند70 درصد نیاز پوشاک کشور در داخل تولید می شود اما پوشاک وارداتی و قاچاق 70 درصد بازار را به خود اختصاص داده است که بسیار ناعادلانه است. در حال حاضر 280 هزار نفر در عرصه صنعت پوشاک به صورت مستقیم فعالیت می کنند و این ظرفیت می تواند به بیش از 600 هزار نفر برسد. صنعت پوشاک و نساجی در مازندران سابقه دیرینه ای دارد و اکثر مردم ایران با نام نساجی قائمشهر آشنا هستند اما این نام به اندازه بزرگی نامش نتوانسته در عرصه صنعت بزرگ بماند و سرش زیر سنگینی واردات عمده پارچه خم شده است. مازندرانی ها همیشه در صنعت پوشاک و نساجی گوی سبقت را از دیگر رقبا ربوده اند به گونه ای که این استان بخش قابل توجهی از تولید پوشاک کشور را به خود اختصاص داده است. در حال حاضر نیز تولیدی های متعددی از پوشاک در سراسر استان مشغول به کار هستند اما اکثرا از عدم توجه مردم به پوشاک داخلی گله مندند.
نداشتن اطمینان به جنس داخلی سبب شده سفارش دهنگان عمده پوشاک پس از تحویل سفارش خود، قبل از توزیع در بازار نشان های خارجی را به پوشاک تولید داخل برچسب بزنند.
* عرضه پوشاک داخلی با نشان خارجی؟
تولیدکننده و فعال اقتصادی با بیان اینکه تولیدکنندگان به هیچ وجه برای فروش کالای خود از نشان خارجی استفاده نمی کنند، اظهار کرد: بخش قابل توجهی از مصرف کنندگان نشان خارجی در پوشاک، عمده فروشانی هستند که به صورت عمده سفارش تولید پوشاک به کارگاه های تولیدی کرده و پس از تحویل کالای خود روی آن برچسب نشان تجاری خارجی زده و اقدام به توزیع در بازار داخلی می کند.
فرجی عدم توجه به برندسازی تولیدات داخلی را یکی از دلایل اصلی بروز چنین معضلی دانست و اظهار کرد: شهرداری ها و فرمانداری ها در هر شهرستانی باید فضای تبلیغاتی مناسب و ارزان قیمت را برای تبلیغ نشان های تولیدی پوشاک داخلی فراهم کنند.
این تولیدکننده با بیان اینکه ایران در عرصه پوشاک پیشرفت قابل توجه کیفی داشته است، تاکید کرد: کیفیت پوشاک تولیدی داخلی به اندازه ای افزایش یافته که با نشان های ترکیه ای قابل رقابت است.
وی با اشاره به ثبت برخی نشان های ایرانی در خارج از کشور، بیان کرد: برخی از تولیدکنندگان به دلیل مشکلاتی که در ثبت نشان تجاری در کشور وجود دارد اقدام به ثبت نشان تجاری در کشورهای همسایه همچون ترکیه می کنند.
فرجی در ادامه سخنانش افزود: شاید نشان تجاری خارج از کشور ثبت شده اما مالک آن ایرانی و واحد تولیدی نیز در ایران است، اما خریدار به اشتباه وقتی نام خارجی روی پوشاک می بیند که ثبت شده ترکیه است آن را به عنوان جنس ترک به مردم می فروشد.
* حباب رغبتی به پوشاک خارجی
متاسفانه مازندران یکی از استان هایی است که تمایل به خرید پوشاک نشان های خارجی در آن زیاد است. این علاقه و رغبت موجب شده در بسیاری از شهرهای مازندران به خصوص در غرب استان شاهد دایر شدن متعدد فروشگاه های عرضه کننده پوشاک به اصطلاح مارک باشیم.
صنعت پوشاک یکی از صنایع پر سود و با رازش افزوده بسیار بالا است که می بایست در تقویت و ترویج ایجاد آن سیاست های حمایتی در سطح کلان کشور در نظر گرفت. امید است در سال جدید و سیاست های حمایتی دولت که بسته به منویات رهبر معظم انقلاب در حمایت از کالای ایرانی در نظر گرفته شده است، بخشی از مشکلات این بخش مهم از اقتصاد کشور کاهش یابد