بزرگنمايي:
مازن انلاين- صنايع دستي در استان مازندران يکي از ظرفيت هاي اقتصادي به شمار مي رود. اين بخش از اقتصاد مازندران در حوزه گردشگري و ميراث فرهنگي، در کنار جذب توريست و گردشگر مي تواند بخش مهمي از درآمد هنرمندان را نيز تامين کند.
صنايع دستي مازندران که ريشه که در تاريخ و قدمت اين استان دارد، اين روزها از بي برنامگي رنج مي برد. سال ها است که صنايع دستي مازندران در نمايشگاه هاي بي رونق و بي مشتري محصور شده است.
صنايع دستي که هنري پرسود است عايدي اش از آن هنرمند نيست، سود آن را يا نمايشگاه دار به جيب مي زند و يا دلالي که اين صنايع را در بازارهاي بزرگ و فروشگاه هاي شيک به فروش مي رساند.
همچنين نبود برنامه براي توليد صنايع دستي مازندران از ديگر چالش هاي اين بخش به شمار مي رود. توليد پراکنده و بدون برنامه و گاها بدون توجه به سلايق مشتري اين هنر در مازندران را با قدمتي صدها سال بي رونق کرده است.
در حوزه نمايشگاهي نيز سپردن امور نمايشگاهي به متوليان بدون برنامه و سودمحور عنان کار را از دست هنرمندان خارج کرده است و هنرمند در کنار هزينه هاي توليد بايد هزينه هاي نمايشگاه هاي بدون رونق را نيز متحمل شود.
به عنوان مثال يک گروه از هنرمندان صنايع دستي با مديريت يکي از فعالان اين عرصه سعي در برگزاري سيزدهمين جشنواره و نمايشگاه آيين هاي زنده سنتي در پلاژ خزر متل قوي سلمانشهر را داشت که متأسفانه به دليل سردي هوا و عدم استقبال عمومي تنها چند روز پس از استقرار غرفه ها به کار خود پايان داد.اين نمايشگاه به دليل مشکلاتي که بر اثر عدم استقبال عمومي از نمايشگاه براي غرفه داران به وجود آمد پس از چند روز به کار خود پايان داد.
اين دست نمايشگاه هاي صنايع دستي در استان کم نيست؛ نمايشگاهي که همه مشکلات اين حوزه را باهم دارد از اين روست که صاحب نظران اين حوزه معتقدند صنايع دستي مازندران به برنامه نياز دارد.
سعيد محمدپور کارشناس کسب و کار با بيان اينکه جشنواره و نمايشگاه هاي درون استاني براي معرفي کسب و کارهاي کوچک و خرد برگزار مي شود، مي گويد: اين نمايشگاه ها از دو زاويه معرفي کسب و کارو دربرگيري عنصر تجربه و ارتباط قابل بررسي است.
اين کارشناس کسب و کار مي افزايد: آشنايي با نمونه هاي مشابه،به اشتراک گذاشتن تجربيات و مقايسه ظرفيت و توانمندي ها از فوايد حضور در نمايشگاه است؛ متأسفانه بسياري از نمايشگاه ها ارزش برگزاري لازم را ندارند.
وي با بيان اينکه شيوه اجراي هر نمايشگاه در دو موضوع فرم و محتوا بايد ابتدا مورد بررسي قرار گيرد، ادامه مي دهد: در حوزه محتوا بايد هدف از برگزاري نمايشگاه مشخص و قابل اندازه گيري باشد.
محمدپور با اشاره به اينکه دلايل و نشانه هاي هدف در برگزاري نمايشگاه بايد مشخص باشد، مي افزايد: در جاهايي هم برگزارکننده نمايشگاه بايد محتوا تعريف کند به عنوان مثال از طريق مشاوره،برگزاري دوره هاي ساعتي آموزشي و معرفي نمونه هاي موفق مي توان به اهداف دست يافت.
اين کارشناس کسب و کار فرم را بخش ساختاري شيوه اجراي نمايشگاه مي داند که در اين قسمت بايد به شناخت تيم اجرايي نسبت به برگزاري نمايشگاه، تجربيات، خلاقيت ،ارتباط و کار تيمي آن ها توجه کرد.
وي زمان بندي، اجرا، مکان نمايشگاه، طراحي فضاي داخل و عناصر محيطي را از موارد ديگر در برگزاري مناسب نمايشگاه عنوان مي کند و مي گويد: در برگزاري نمايشگاه تنها نبايد به مکاني که محل رفت و آمد عموم است توجه کرد بلکه زمان بندي و امکانات محيطي براي بازديدکنندگان داراي اهميت بسيار است.
در حال حاضر 23 هزار هنرمند صنايع دستي در مازندران مشغول به فعاليت هستند که از اين تعداد 90 درصد داراي پروانه توليد انفرادي هستند.
به گفته معاون صنايع دستي، ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران اغلب هنرمنداني که داراي پروانه توليد انفرادي هستند، در خانه کار مي کنند.
سيد رحيم موسوي با بيان اينکه براي اعطاي پروانه توليد انفرادي سخت گيري صورت نمي گيرد، ادامه مي دهد:کيفيت و نوع کار هنرمند براي کارشناسان ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري داراي اهميت است.
وي با اشاره به اينکه بخشي از مجوزها مربوط به تأسيس کارگاه و شرکت تعاوني است، مي افزايد: در يک کارگاه لازم است حتما بيش از 2 نفر مشغول به کار باشند و صاحب کارگاه آنان را بيمه کند.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران با بيان اينکه افراد داراي مجوز پروانه فعاليت براي اشتغال در حوزه صنايع دستي مجاز هستند، مي گويد: اين افراد داراي صلاحيت لازم براي شرکت در نمايشگاه هاي صنايع دستي هستند.
وي با بيان اينکه تقويم نمايشگاهي حوزه صنايع دستي در ماه هاي بهار و تابستان قرار دارد، مي افزايد: پيش از اين تنها مجوز فعاليت صنايع دستي از اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران داده مي شد و مجوز برگزاري نمايشگاه از طرف اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان داده مي شد.
موسوي مي گويد: در سال جاري براي نخستين بار اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مجوز برگزاري نمايشگاه به شرکت ها و مؤسسات خصوصي مي دهد و سعي دارد به جاي تعداد بسياري،چند نمايشگاه با کيفيت برگزار شود.
وي با بيان اينکه تاکنون 3 شهر، ساري، نوشهر و تنکابن براي برگزاري نمايشگاه مشخص شده اند، مي افزايد: اين نمايشگاه ها از سوي بخش خصوصي برگزار مي شود، البته نظارت لازم بر روي کالاي عرضه شده صورت مي گيرد تا براساس استانداردهاي صنايع دستي داخلي ايران باشد.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي و گردشگري مازندران با اشاره به اينکه تعداد مؤسسات مجاز برگزار کننده نمايشگاه کمتر از تعداد انگشتان يک دست است، ادامه مي دهد: اين مؤسسات از طرف اداره کل ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري مازندران داراي مجوز، رصد شده و سوابق خوب هستند.
موسوي با بيان اينکه اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مازندران در صورت هرگونه تخلف در زمينه ارائه کالاي صنايع دستي خارجي به غرفه داران تذکر مي دهد تا آن را از نمايشگاه خارج کنند،مي افزايد: هر هنرمندي براي شرکت در نمايشگاه از سوي اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان به شرکت هاي برگزار کننده معرفي مي شوند.
وي برگزاري نمايشگاه هاي صنايع دستي را به عنوان مسکن زودگذر براي اين حوزه عنوان مي کند و معتقد است که تنها با ايجاد بازارچه دايمي و راه اندازي پايانه صادراتي درمان ضعف هاي بخش صنايع دستي است.
موسوي با بيان اينکه گاهي فرصت طلبان از سادگي و صداقت هنرمندان سوء استفاده مي کنند، تصريح مي کند: لازم است هنرمندان با احتياط بيشتري نسبت به شرکت در نمايشگاه ها عمل کنند و اداره کل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هم در ارائه مجوز نمايشگاه با دقت بيشتري عمل کند.
وي بيان مي کند: اداره کل ميراث فرهنگي،صنايع دستي و گردشگري براي نمايشگاه هايي که برگزار مي کند به صورت مستقيم اقدام به تبليغات مي کند و در صورت برگزاري هر نمايشگاه بدون مجوز، آن را مورد پيگيري قانوني قرار مي دهد.