پیام مازند - در میان تجهیزات جانبی دوربین‌های عکاسی، چه آنالوگ و چه دیجیتال، فیلترهای متعددی وجود دارد. فیلترهای UV یکی از فیلترهای موجود در بازار است که بسیاری از عکاسان به سراغش می‌روند. هر چند که همه عکاسان از این فیلتر استفاده نمی‌کنند اما بسیاری، در میان حرفه‌ای‌های این رشته هستند که استفاده از فیلتر را لازمه‌ی گرفتن یک عکس عالی می‌دانند.
در صورتی که عکس خود را با فرمت Raw نمی‌گیرید و نمی‌خواهید زمان زیادی را صرف ویرایش عکس در نرم‌افزارهایی مانند فتوشاپ یا لایتروم کنید، فیلتر UV به کارتان می‌آید و لازم است. حال، بیایید راجع به این نوع فیلتر و کارایی آن بیشتر بدانیم.
نور UV چیست امواج نوری ساطع شده از خورشید و در کل هر منبع نوری، طیف الکترومغناطیسی گسترده‌ای دارند. امواج الکترومغناطیسی که با نام‌های فرابنفش، نور مرئی، مادون‌قرمز، میکروویو و امواج رادیویی نام‌گذاری شده‌اند. بخش عظیمی از این نور الکترومغناطیسی را امواج فرابنفش تشکیل می‌دهند.
فرابنفش یا به انگلیسی «Ultra Violet» امواجی هستند که طول موج 100 تا 400 نانومتر داشته و با چشم انسان قابل‌شناسایی نیستند (نور مرئی که توسط چشم انسان دیده می‌شود، دارای طول موج 380 تا 740 نانومتر قرار دارد). امواج فرابنفش یا به اختصار UV همان امواج زیان‌آور نور خورشید هستند که به بدن انسان آسیب می‌رسانند. جدای از ضرر و زیان‌هایی که امواج فرابنفش روی چشم و بدن انسان دارند، روی سلول‌های حساس به نور دوربین هم تأثیری منفی می‌گذارند. تأثیراتی که بسیاری از عکاسان از آن‌ها اجتناب می‌کنند.
حال این امواج، چه ربطی به عکاسی و ثبت عکس دارند؟ امواج UV چه تأثیری روی عکس گرفته شده دارد که برای آن فیلتر UV ساخته‌اند؟ در ادامه پاسخ این دو سؤال داده می‌شود.
تأثیر نور UV یا فرابنفش روی عکس در دوربین‌های آنالوگ یا دیجیتال در صورتی که بدون فیلتر UV عکاسی شود، نور فرابنفش روی فیلم یا سنسور حساس به نور، تأثیر گذاشته و نور عکس را از حالت واقعی دور می‌کند. بیشتر عکس‌هایی که بدون این فیلتر عکاسی می‌شوند، رنگ آبی بیشتری به نسبت آنچه که چشم انسان می‌بیند، دارند. انگاری یک فیلتر نوری بنفش-آبی روی تمام عکس اعمال کرده‌اید. همچنین این نور، وضوح عکس را پایین آورده و باعث می‌شود تا خطوط درون عکس، ناواضح باشند. دقیقاً عیب‌هایی که عکاسان از آن‌ها دوری می‌کنند.
فیلتر UV چیست؟ فیلتر فرابنفش یا UV یک شیشه محافظ است که روی لنز دوربین عکاسی سوار می‌شود. نور فرابنفش خورشید را جذب می‌کند و مانع از ورود این پرتوها به دوربین می‌شود. این فیلترها نقش محافظت کننده هم برای لنز دوربین دارند.
دلایل استفاده از فیلتر UV چیست که حتی به عکاسانی با دوربین دیجیتال، استفاده از آن توصیه می‌شود؟
مشکلی که گفته شد، در دوربین‌های دیجیتال حرفه‌ای و با وجود فتوشاپ یا لایتروم، به راحتی در اتاق ویرایش عکس، قابل حل است اما در گذشته و با دوربین‌های آنالوگ مشکلی اساسی بود. بدون فیلترهای UV عکس‌ها، ظاهری تخت و بدون عمق، مات و با کناره‌های ناواضح داشتند و امکان ویرایش آن نیز، نبود؛ یک رنگ آبی هم تمامی رنگ‌های درون عکس را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فیلتر UV از بروز چنین مشکلاتی روی عکس جلوگیری می‌کند. با این فیلتر دیگر تمامی رنگ‌های درون عکس، هاله‌ای از نور بنفش یا آبی ندارند و به رنگ طبیعی نزدیک‌تر می‌شوند.
با اینکه تکنولوژی پیشرفته شده و دوربین‌های نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای دیجیتالی وارد بازار شده‌اند اما توصیه می‌شود تا بعد از خرید دوربین‌، فیلتر UV نیز خریداری شود.
چرا باید از فیلتر UV استفاده کرد عکاسان حرفه‌ای دلایل متعددی را برای استفاده از فیلتر UV نام می‌برند که اصلی‌ترین آن‌ها را در اینجا معرفی می‌کنیم.
حذف نور فرابنفش بیشتر عکاسانی که در حیطه عکاسی از طبیعت، منظره یا واید در نور طبیعی خورشید مشغول‌اند، با مشکل عکس‌هایی با مه آبی مواجه می‌شوند. مخصوصاً در عکس‌هایی که نور خورشید بسیار است و نیمی از عکس را آسمان تشکیل می‌دهد. حتی با اینکه در این فضاها، وایت بالانس دوربین خود را انجام می‌دهند اما باز هم هاله‌ای از نور آبی، سراسر عکس را می‌پوشاند و در نهایت آن‌ها را به پای کامپیوتر و ویرایش عکس‌ها می‌کشاند. با یک فیلتر UV می‌توانید یک وایت بالانس عالی روی عکس خود داشته باشید و نور و رنگ‌ها را حقیقی ثبت کنید.
از طرفی این فیلتر، رنگ آبی یا بنفش را در عکس، بسیار بهتر و باکیفیت رنگی بهتری نشان می‌دهد. برای همین برای عکاسی از دریا یا آسمان بسیار داشتنش توصیه می‌شود. تلفیق این فیلتر با دیگر فیلترها نیز نتیجه بهتری در نور و رنگ به شما می‌دهد.

محافظت از لنز دوربین فیلترها، روی لنز دوربین سوار می‌شوند. فیلتر UV یک شیشه کوچک بوده که روی عدسی لنز نصب می‌شود. تنها کافی است تا فیلتر را روی عدسی لنز گذاشته و بپیچانید تا روی لنز محکم شود. اکنون شما یک شیشه محافظ برای عدسی لنز خود دارید. در صورتی که نگرانی از بابت نشستن خاک و گردوغبار روی لنز گران‌قیمت خود دارید یا می‌ترسید هنگام تمیز کردن آن، خط و خشی روی لنز ایجاد کنید، فیلتر UV روی آن ببندید. این موضوع هر چند که به امواج فرابنفش ربطی ندارد اما یک کاربرد فرعی برای این فیلترهاست.
حذف انکسارات لنزها بعضی از لنزها، انکسارات رنگی ناخواسته‌ای دارند. انکسار نور روی لنز، باعث ایجاد هاله‌ای از نور در عکس شده که باعث خراب شدن عکس شما می‌شود. به این صورت که بعضی از رنگ‌ها مانند رنگ سبز، بی‌روح شده و به نسبت دیگر رنگ‌ها، وضوح کمتری دارد. با این فیلتر، دیگر خبری از چنین انکسارهای رنگی و نوری نیست.

قیمت ارزان به نسبت لنز فیلتر UV قیمت‌های ارزانی در میان تجهیزات عکاسی دارند. اگر به دلایلی، دوربین شما بیفتد یا شیشه لنز آن بشکند، اولین ضربه به فیلتر خواهد خورد و لنز اصلی شما را نجات می‌دهد. لنزی که قیمتش بسیار گران است و شاید نتوانید دوباره آن را خریداری کنید اما می‌توانید یک فیلتر UV دیگر بخرید.
کمک به عکاسی خلاقانه وجود یک لایه دیگر روی لنز گران‌قیمت، به شما اجازه می‌دهد تا ذهن خلاق خود را به کار انداخته و دست به کارهای خلاقانه بزنید. با نصب فیلتر UV روی لنز، می‌توانید کارهای جذابی انجام دهید. بعضی با ماژیک روی فیلتر نقاشی می‌کنند یا بخشی از آن را می‌پوشانند تا تنها قسمتی از قاب عکس خود، نور داشته باشد. می‌توانید روی فیلتر وازلین بزنید و عکسی خلاقانه بگیرید، بدون اینکه نگرانی از بابت خراب شدن لنز گران‌قیمت خود داشته باشید.
چرا نباید از فیلتر UV بی‌کیفیت استفاده کرد کیفیت فیلتر UV روی عکس‌های شما تأثیر می‌گذارد. یک فیلتر بی‌کیفیت UV ممکن است به شما، عکس‌هایی با وضوح پایین ارائه دهد. به همین خاطر، حتماً موقع خرید فیلتر UV، دقت کنید که به سراغ باکیفیت‌ترین فیلترها بروید. از سایت‌های فروشگاهی معتبر و مطمئنی خرید کنید که بهترین فیلترهای UV را به شما پیشنهاد می‌دهند.
سایت نورنگار تمامی فیلترهای UV باکیفیت قابل قبول و خوب را، با خرید اینترنتی در اختیارتان قرار می‌دهد. پس اگر لنز حساس دارید، از نورنگار فیلتر UV باکیفیتی بخرید.
استفاده از فیلتر UV بی‌کیفیت، چه تأثیر نامطلوبی روی عکس‌ها دارد؟ چند مورد از این اثرات نامطلوب را نام می‌بریم.

ایجاد حالت Flare یا Ghost جنس شیشه به کار رفته در فیلتر UV بسیار اهمیت دارد. فیلترهای ارزان شیشه‌ی باکیفیتی ندارند و احتمال دارد که هنگام استفاده، خودشان به یک عیب در عکاسی تبدیل شوند. استفاده از فیلتر UV بی‌کیفیت می‌تواند باعث ایجاد حالت‌های Flare یا Ghost روی عکس شما شوند.
این حالت‌ها زمانی که خورشید روبروی لنز قرار دارد و مستقیم به لنز می‌تابد رخ می‌دهد و رنگ‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. حالت‌هایی که عکاسان به شدت از بروز آن‌ها در بیشتر عکس‌ها دوری می‌کنند.
کاهش رزولوشن فیلترهای بی‌کیفیت UV باعث کاهش رزولوشن می‌شوند. به همین خاطر در صورتی که از طرفداران استفاده از فیلتر UV هستید، به سراغ فیلترهای باکیفیت بروید تا شاهد کاهش رزولوشن عکس نباشید.
فیلترهای باکیفیت شیشه‌ای با سطح صاف اپتیکال دارند که اشعه‌های نور را بدون هیچ گونه مزاحمتی از خود عبور می‌دهند.
پایین آوردن کیفیت تصویر گفته می‌شود که استفاده از فیلتر UV باعث پایین آمدن کیفیت تصویر می‌شود. با این حال، این موضوع در مورد فیلترهای UV باکیفیت تاکنون دیده نشده است.
کاهش نور
در صورتی که از فیلتر UV بی‌کیفیت استفاده می‌کنید، احتمال دارد تا با کاهش نور حتی تا یک استاپ روبرو شوید. این مشکل اما در مورد فیلترهای UV باکیفیت رخ نمی‌دهد.
بهترین مارک فیلتر UV برندهای معتبر بسیاری به دنبال تولید فیلترهای UV باکیفیت هستند. برندهایی مانند Zeiss، Cannon، Hoya، B+W و Nikon فیلترهای UV باکیفیتی ارائه داده‌اند که عیوب منفی این فیلتر را نداشته یا در کمترین حد ممکن دارند.
اگر یک فیلتر UV خوب را در دست گرفته و کمی تکان دهید، باید هاله ای از نور آبی یا بنفش را روی آن ببینید. این فیلتر بهتر از فیلترهای UV است که به شما هاله‌ای از نور سبز نشان می‌دهد.

در مجموع خرید و به همراه داشتن فیلتر UV باکیفیت پیشنهاد می‌شود. بهتر است که این فیلتر را داشته باشید تا اینکه برای ویرایش‌های طولانی به پای نرم‌افزارهای ادیت عکس بنشینید.